İneğin arabadan kıymetli olduğu ülke

Geçtiğimiz Aralık ayından itibaren kimlikle geçiş yapılan Kuzeydoğu komşumuz Gürcistan Sovyetler Birliğinden ayrılmasıyla her geçen gün değişen ve gelişen bir ülke.

Bağımsızlığından önce Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ülkesi olan Azerbaycan’a benzeyen Gürcistan 70 bin kilometre karelik yüzölçümü, 252 Km Türkiye ile 164 Km Ermenistan, 322 km Azerbaycan ile ve 723 km Rusya ile sınırı bulunuyor.

Türkiye’nin Karadeniz bölgesinden geçerek Sarp sınır kapısından Acar Özerk Cumhuriyetinin başkenti Batum’a giriş yapılıyor. Kimlikle giriş yapılan ülkeye otomobille girmekte çok kolay. Kimlikle Sarp sınır kapısından giren Türk vatandaşları için araçlarına triptik istenmiyor. Ama önemli bir noktaya değinmek istiyorum. Fotoğrafsız kimlikli yani 15 yaşın altındaki çocuklarla birlikte geçiş yapacaksanız dikkat edin fotoğrafsız kimlikle o çocukları almıyorlar. Sarp'tan girip yaptıysanız Ardahan sınırından sakın çıkmayın. Geri dönersiniz.

Artvin Valiliği Sarp Sınır Kapısında Kimlikle geçiş için 1 lira ödeyerek doldurdukları bir belge ile Gürcistan’a geçiş izni veriyor.

Gürcistan 1991 yılında Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan etti. Dönemin Cumhurbaşkanlığına eski Sovyet Rejiminin Dışişleri Bakanı Eduard Shevardnadze Gürcistan’da Devlet Başkanı seçildi. Sovyet çizgisinde olan ülkede açlık ve sefalet had safhadaydı. 2003 yılında Gül Devrimi ile birlikte Mihail Saakaşvili Devletin yönetimine seçildi.

Henüz iktidar savaşını kazanamayan Saakaşvili 2008 yılında güçlenerek tekrar seçildi. 2008 yılına kadar su şebekesi olmayan, elektriğin 2-3 saat verildiği Gürcistan’da 2008 yılında Ruslar ile Güney Osetya Savaşına giren ülke bu savaşı kaybetti. Böylece Rusya’dan uzaklaşan Saakaşvili yönetimi ABD’ye yakınlaştı.
O gün Gürcistan gelişmeye başladı. Savaştan çıkan Gürcistan’a başta ABD olmak üzere Türkiye büyük destek vermeye başladı. Saakaşvili yönetimi ülkeyi baştan sona yenilemeye başladı. 4 yıl öncesine kadar su ve elektriği olmayan Gürcistan Elektriği Azerbeycan ve Türkiye’de ithal ediyor. Bir yandan yeni barajlar kuran Gürcistan diğer yandan şehirleri güzelleştiriyor. Ruslardan kalma binalar bir bir yıkılırken yerine daha modern binalar inşa ediliyor.

İneklerin Özgür Olduğu Ülke

Gürcistan’a girince hemen inekler sizi karşılıyor. Yollarda serbestçe dolaşan ineklere çarpmanın büyük cezaları var. Gürcüler “Arabanı versen kurtulamazsın” dediği İnekler önemli geçim kaynağı.
Avrupada herkes kedi köpek beslerken, bu ülkede herkes İnek besliyor. İnekler o kadar değerli ki, Otoyollarda serbestçe dolaşması bile normal karşılanıyor. Herkes süt ve peynirini kendisi yapıyor. Doktor ve Mühendislik gibi üst seviyede olanlar bile inek besliyor. Her yerde İnek görmek mümkün. Türkiye’de Siirt’te serbest serbest gezen İnekler, Gürcistan’da her yerde serbest. İnek sütünden yapılmış taze peynirin kilosu 5 Lari, Salamura peynir 10 Lari’den piyasada. Etin kilosu ise 15 Lari’den satılıyor.

Gelir Düzeyi çok düşük

Gürcüler kendilerine Kartvelebi, ülkelerine ise ülkelerini Sakartvelo olarak adlandırmış Bir Polis 700 Lari alıyor. Bir Lari’inin 87 kuruş olduğu ülkede Doktorlar bile çok az maaş alıyor. Aylık kazançları 2 bin liraya geliyor. Halk eskisine göre daha iyi ama yine de maaşlar çok düşük. Saakaşvili yönetimi ülkeyi turistlere hazırlarken, diğer yandan da ekonomik durumu iyileştirmeye çalışıyor. Sovyet döneminden kalma Su ve Elektrik şebekesi iflas ettiğinden yeni sistem halen ücretlendirilemiyor. Başta Tiflis olmak üzere bir çok şehirde içme suyu ve elektrik faturası vatandaşa yansımıyor. Köylerde ise şebeke suyu hiç yok. Herkes kuyudan su çekiyor. Geçmiş yıllarda şehir merkezlerinde de herkesin evinde kuyu bulunuyordu.

Batum Gürcistan için çok önemli

Batum Acara Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti. Batum yüzyıllardır Müslüman olarak tanınmasına karşın Müslümanlığı yaşayanlar oldukça az. Türkçe konuşan Batumluların bir çoğu Kelime-i Şehadet dahi bilmiyor. Müslümanlığın yaşanmadığı Batum Gürcistan için çok önemli bir kent. Gürcistan Devlet Başkanı Saakaşvili haftanın 3 gününü Batum’da geçiriyor. Şehrin önemli bir liman kenti olması kenti turizme açıyor. Kent Gürcistan’da olduğu gibi baştan sona yenileniyor.

Hopa'dan 15 dakikalık yolla Sarp Sınır Kapısı'na ulaşıp; 10 dakika süren kimlik işlemlerinden sonra Gürcistan'a giriş yapılmakta. Gümrük binalarının hemen arkasındaki meydan, bir açıkhava terminali işlevi görüyor. Sınır kapısından başlayıp kilometrelerce uzayan Gonio plajları, günün erken saatleri olmasına rağmen kalabalık. Çoruh Nehri'nin Karadeniz'e döküldüğü noktaya kurulan Gonio, küçük bir sahil kasabası. Nehrin iki yakasındaki çiftçi köyleri Ahalsopeli ve Adlia, uzun bir taş köprü ile birbirine bağlanmış. Adlia köyü, köpek üretme çiftlikleriyle tanınıyor. Yol boyu sahildeki plaj şemsiyeleri, gözden kaybolmuyor. Gonio sahilindeki Apsaros Kalesi, Roma döneminde yapılmış. Bizans ve Arap egemenliğinde kalan kale, 1478 tarihinde Osmanlılar tarafından ele geçirilmiş. Hz. İsa'nın 12 havarisinden biri olan Aziz Matthias'ın anıt mezarı ile bir Osmanlı hamamı kalede görebilecekleriniz arasında. Kalenin bahçesinde bir de Osmanlı mezarlığı bulunuyor. Çoruh Nehri'nin yüzyıllar boyunca taşıdığı alüvyonların oluşturduğu geniş ve verimli bir ova üzerine kurulan Batum, Gürcistan'ın en büyük liman kentlerinden biri. Acara Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti olan 250 bin nüfuslu kentin yüzde 50'si Müslümanlardan oluşuyor. Sovyetler Birliği döneminde Rusya'nın Antalya'sı olan kentin geçmişi, 4. yüzyıla kadar uzanıyor. Tarih boyunca Roma, Bizans, Arap, Selçuklu, Osmanlı ve Rus akınlarına uğrayan kent; Sovyet Rusya döneminin önemli siyaset ve edebiyat adamlarını yetiştirmiş. Gürcü, Ermeni, Rus, Azeri, Acar, Osetyalı, Abhaz ve diğer etnik gruplarla birlikte milletler mozayiği oluşturan 5 milyon nüfuslu Gürcistan, günümüzde üç özerk bölge ile 9 kente ev sahipliği yapıyor.

Tarihi iskeleler, yemyeşil parklar ve sahil kahvelerinin sıralandığı Batum Limanı, gezi teknelerinin de hareket noktası. Saint Andrew Heykeli, Gürcistan’a ilk gelen Hristiyan olan Georgian’a ithafen yapılmış. Sarp Sınır Kapısı yakınlarındaki küçük bir şelalenin kapı komşusu. Evli veya evlenecek gençlere şans getirdiğine inanılan heykelin yanında şelale dinlendiriyor.

Üç asırlık Osmanlı izlerini köklü tarihiyle harmanlayan kent, yeni yatırımlarla baştan aşağı yenileniyor.Batum Türk işadamlarının gözde şehri. Daha önce Avrupa’ya fason imalat yapan Türk işadamları Asgari Ücretin 300 Lari olduğu Gürcistan’a akın ediyor. Burada ürettikleri tekstil ve tarım ürünlerini Türkiye’ye pazarlıyor. Sosyal Sigorta’yı bilmeyen Gürcüler bu işlerde çalışmak için can atıyor. İşsizliğin yoğun olduğu Gürcistan’da erkekler bu işlerde çalışırken, kadınlar pazarlarda meyve sebze satıyor.

Polis Merkezleri Şeffaf

Gürcistan’da daha önce rüşvet ve şiddetle anılan Polis 2008’den sonra şeffaflaştı. Tamamen camdan yapılan Polis merkezlerinin içi dışarıdan görülebiliyor. Saakaşvili 2008 seçimleri öncesi “Tüm Polis Karakolları Şeffaf olacak, Vatandaş artık Polisten korkmayacak güven duyacak.” Sözü ile başlayan değişim hareketinde ülkedeki tüm Polis Karakolları yıkılarak herkesin görebileceği bir yere şeffaf olarak inşa edildi. Şehirler ve şehirler arası yollar oldukça güvenli. Hemen hemen her köşede Polis görmek mümkün. Skoda marka Polis araçları ise her 500 metrede bir devriye geziyor. Araçlar ve Polisin teçhizatları son model. Şehir içinde ana caddelere kimse park edemiyor. 1 dakika park eden araçlar önce Polis tarafından uyarılıyor. 5 dakikada da hemen çekiliyor. Başta Batum ve Tiflis olmak üzere her yerde Polisin etkisini görmeniz mümkün. Gürcüler kendi hallerinde bir millet. Kavga eden kimseyi göremezsiniz. Polis herkese kibar davranıyor.

Sovyet Rejimindeki insanların yüzlerindeki o soğuk bakış Gürcülerde de var. Türk insanındaki o samimi yüz maalesef Gürcülerde yok ama Türk insanını seviyorlar.

2008 yılında kendine Tiflis’in en yüksek yerinde Saray inşa eden Saakaşvili bu Saray’da ikamet ediyor. Ülkesine hakim olan Devlet Başkanı Tiflis’te ve Batum’dan başladığı yeniliği binalarda uyguluyor. Öncelikle Ana cadde üzerindeki binaları yenileyen Saakaşvili 4 milyon nüfuslu ülkede yaşayan yarım milyon Müslümanın ibadethanelerini de titizlikle onarıyor. Batum ve Tiflis’teki camilerin içi ve dışı modernize edilirken, özellikle Tiflis’te dini işler için bir Baş imam tayin edilmiş. Buradaki İslami işleri o takip ediyor.
Ortodoks Hristiyanlarının önemli yerleşim yeri olan Gürcistan’ta aile yapısı çok önemli. Kafkas kültüründen kaynaklanan bu durum aile yapısını güçlendirmiş. Ama Türkiye’de olduğu gibi az çocuk sayısı Gürcistan’da da var. Genç nüfusun gözlendiği Gürcistan’da Erkeklerin kumar oynuyor. Kadınlar ise başta Pazar dahil her yerde çalışıyor.

Ruslar eğitime önem vermiş. Sovyetler Birliği kendisine bağlı her yere Okul ve Hastaneler yapmış. Köylerde bile hastaneyi görebilirsiniz. Tabi Ruslar çekildikten sonra bu binalar boş kalmış. Şimdi bile Okul ve hastane gibi yerler Ruslar’dan kalma. Ruslar çekilirken her ne kadar yakıp yıksa Gürcistan hükümeti bu yerleri onararak kullanmaya devam etmiş.

Acar Cumhuriyetinin Başkanı sokakta 2-3 kişiyle rahat gezebiliyor. Saakaşvili ise 4-5 arabayla korunuyor.

Yemek Ucuz Oteller Pahalı

Gürcistan’da yemek çok ucuz. Domuz eti yiyebileceğiniz düşünerek Gürcü böreğini yiyebilirsiniz. Hem ucuz hem de lezzetli. Hacapuri adı verilen börek hemen hemen her yerde satılıyor. Gürcistan’da daha çok hamur işi yenir. Ama Meyve ve sebzeleri de çok lezzetli. Türkiye’de şekli güzel ama tadı olmayan meyvelerin aksine Gürcistan’da her meyvenin güzel bir tadı var. 2-3 günde baştan sona gezebileceğiniz Gürcistan’da oteller Türkiye’deki fiyattan biraz pahalı. Daha önce Gürcistan’da otelin olmadığını söyleyen Gürcüler dışarıdan gelen misafirleri evlerinde ağırlarmış. Saakaşvili 2008 yılından sonra ülkeyi yabancılara açtı. Hilton, Mc Donalds, Sheraton, Radisson gibi firmalar ülkenin önemli şehirlerinde bina yükseltmiş. Gecelik fiyatı 400 -500 liradan başlayan otellerin rakipleri Türkler. Türk otelleri butik otel tarzında temiz ve rahat. 100 dolardan başlayan otel fiyatlarının içinde internet bedava. Ara sokaklarda hızla artan butik otelleri yöneten Türkler daha çok Türkiye’den gelen misafirlere hizmet veriyor.

Özellikle Batum sokaklarında sokak başlarında tankerlerde satılan Kbac ise alkollü bira. Bira fabrikaları Tiflis’te ana cadde üzerinde mutlaka içen birilerini görebilirsiniz.

Gürcistan’da Fethullah Gülen ve Süleyman Hilmi Tunahan grubunun hizmet binaları var. Gülen grubunun okulları, yurtlarının yanısıra Süleymancıların ise Talebe yurdu ve Kuran kursları bulunuyor. Ülkedeki Müslüman nüfusun sempati duyduğu bu gruplar Türkiye’den gelen işadamlarına da yardımcı oluyor.

(Sanlıurfa.com)