Arıcılara "Ham propolis satmayın" uyarısı

MUSTAFA ÖNAL - Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Seyrani Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sibel Silici, bazı hastalıkların tedavisinde yan ürün amacıyla kullanılan propolisin, kimyasal analizi yapılmadan saf halde satılmaması gerektiğini belirtti.

Arılar, bitkilerin tomurcuk ve sürgünlerinde bulunan reçineli zamksı sızıntıyı arka ayakları ve üst çeneleriyle alıp ağızlarında nemlendirdikten ve yumuşattıktan sonra ağızlarından salgıladıkları bazı enzimleri de katarak propolis üretiyor.

Arıların, kovan temizliği ve yapı malzemesi olarak kullandığı propolis, insanlar tarafından güçlü antibakteriyel, antifugal, antioksidan özelliklerinin yanında önemli hastalıklarda onarıcı, tedaviyi destekleyici etkileri dolayısıyla kullanılıyor.

Prof. Dr. Silici, AA muhabirine, propolisin bal arılarının ağaçların reçinelerinden ürettiği çok değerli ve faydalı bir ürün olduğunu belirtti.

Arıların ağaçtan topladıkları reçineyi içine bal mumu katarak propolis haline getirdiğini anlatan Silici, bu ürünün kovanda hijyen sağlamak ve yapı malzemesi amaçlı kullandığını ifade etti.

Propolisin sıklıkla sonbahar aylarında alındığını dile getiren Silici, "Ağaçlar, tomurcuklarını korumak amacıyla reçine maddesi salgılar. Bu, havalar soğuduğu zaman olur. Bu reçine, fenolik madde bakımından son derece zengindir. Zaten propolisin sağlık alanında kullanımındaki en önemli faktör de budur." diye konuştu.

Propolisin tıp alanında kullanıldığını vurgulayan Silici, "Propolisin antioksidan, antimikrobiyal, antifungal, antikanserojen ve saymakla bitmez faydalı özelikleri sağlık alanında ispatlandı. Bunun için propolis, kemoterapi alan kanser hastaları, diyabet hastaları ve sık enfeksiyon geçiren hastalar için bir destek tedavi şeklinde düşünülmelidir." değerlendirmesinde bulundu.

- "Propolis, kovandan kazındığı gibi kullanılmaz"

Silici, kovandan arıcılar tarafından alınan propolisin kimyasal işlemlerin ardından kullanıma sunulabileceğine dikkati çekti.

İşlemden geçmeyen propolisin faydadan çok zarar vereceğine işaret eden Silici, "Propolis, kovandan kazındığı gibi kullanılmaz. Mutlaka bazı işlemlerden geçirilmesi gerekir. Öncelikle kimyasal yapısının bilinmesi gerekir. Kimyasal analiz yapıldıktan sonra uygunsa saflaştırılır ve işlenir, sonra kullanılabilir." dedi.

- Propoliste asfalt tehlikesi

Arıcıların kovandan topladığı propolisi alkol içerisinde eritmek suretiyle hastalara satmalarının çok yanlış olduğunu anlatan Silici, şunları kaydetti:

"Alkol, zaten başlı başına karaciğer enzimlerini yükselten bir faktör olduğu için hastalara zarar vermekte. Bal arısı, etrafta yeterince kaynak bulamazsa propolis için asfalt, boya gibi zararlı maddeleri de toplayabiliyor. Eğer kimyasal analizleri yapılmazsa sağlıkta fayda yerine zarar getirebilir. Bu nedenle arıcılarımızın da bu testleri yapma imkanı olmadığı için sadece üretmeleri yeterli. Zaten ürettikleri ürünü saf şekilde pazarladıklarında gelir elde ediyorlar. Hastalar için ürün hazırlamalarını tasvip etmiyoruz çünkü kimyasal analiz yapmadıkları, doğru formülasyon uygulamadıkları için bu ürünü direkt hastalara satmaları sakıncalı. 'Üreticiden alınan her gıda, doğal ve mükemmeldir' kanısı da yanlış. Bu ürünün mutlaka kimyasal analiz yapılmalı."

Hastalardan kendilerine şikayetler geldiğini de aktaran Silici, "Propolis kullanan bazı hastalar, çok fazla fayda sağlamadığını bildirdi. Biz de bunun üzerine arıcılarımıza ısrarla söylüyoruz, lütfen alkollü formülasyonlar hazırlayıp hastalara vermeyin. Siz hijyenik, doğru ürün üretin, yeterli." diye konuştu.