İş kazalarında ölen her 3 kişiden biri inşaat işçisi

MELİKE KINACI - Türkiye'de 2013 ile 2016 arasında yapılan bir araştırmada, iş kazalarında yaşamını yitirenlerin yüzde 36'sının inşaat işçisi olduğu tespit edildi.

Konya Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Nuri Çelik ve Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr. Atiye Bilim tarafından yapılan çalışmada, 2013-2016 yıllarındaki 14 bin 910 iş kazası incelendi.

Kazaya neden olan etkenlerin araştırıldığı çalışmada, işçinin deneyimi, yaşı, eğitim seviyesi, uzmanlık alanı, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi alıp almaması gibi farklı parametreler değerlendirildi.

Araştırmada, iş kazalarında hayatını kaybedenlerin yüzde 36'sının inşaat sektöründe çalışan işçiler olduğu belirlendi.

- "Uzman kişilerin çalıştırılması kaza riskini azaltıyor"

Prof. Dr. Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, danışmanlığını yaptığı çalışmada Sosyal Güvenlik Kurumunun kaza verilerini detaylarıyla irdelediklerini söyledi.

Son 10-15 yılda hem genel olarak inşaat sektörü hem de demir yolu ve kara yolu alanında önemli yatırımlara imza atıldığını belirten Çelik, önemli bir nüfusun bu sektörden geçimini sağladığını ifade etti.

Çelik, sektörün büyüklüğü itibarıyla üzerinde durulması gereken bir konunun da iş güvenliği olduğunu vurguladı.

İş sağlığı ve güvenliği eğitimi alanların kazaya karışma oranının daha az olduğunu anlatan Çelik, "Bu eğitime önem verilmeli. Büyük yatırımlarda, alanında uzman kişilerin çalıştırılması kazayla karşılaşma riskini azaltıyor. Ancak küçük ölçekli yatırımlarda, örneğin bir konut inşaatında, işçinin güvenliği için gerekli tedbirler iş başlamadan alınmalı, gerekli uyarılar yapılmalı, profesyonel iş yeri ortamı oluşturulmalı." değerlendirmesinde bulundu.

Araştırmalarında önemli sonuçlar elde ettiklerini bildiren Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tecrübesizlikten tecrübeye geçerken insanlar biraz daha rahat oluyor. Her şeyde, her işte durum böyle. Bir miktar tecrübe kazanma, rahatlama ve cesaret, kaza ihtimalini artırıyor. Meslekte tecrübeli olmanın getirdiği fazla öz güven bazen kazalara yol açabiliyor. Bunun için işçi ne kadar tecrübeli olursa olsun, gerekli tedbirleri elden bırakmamalı, tecrübenin verdiği cesarete güvenmemeli. Olacaklar, tam da 'bir şey olmaz' denilen anda oluyor."

- "İşçinin öğrenim durumu, yaşı, kazanın şiddetini etkiliyor"

İş Güvenliği Uzmanı Atiye Bilim de çalışmayla iş kazası riskini artıran etkenleri gün yüzüne çıkarmayı amaçladıklarını belirtti.

İstihdam açısından ülke için önemli bir sektör olan inşaatın tehlikeli meslekler sınıfına girdiğine dikkati çeken Bilim, "İş kazalarında hayatını kaybeden her 3 kişiden biri inşaat sektöründe çalışıyor. Bu gerçekten ciddi bir oran. İnşaat sektörü de kendi içinde alt dallara ayrılıyor. Ölümlü iş kazalarının en fazla görüldüğü alt dal ise kara yolu ve demir yolu inşaatları." ifadelerini kullandı.

İş kazalarının şiddetini etkileyen parametreleri de tespit etmeye çalıştıklarına değinen Bilim, şunları kaydetti:

"Bu parametrelerle, işverenler çalışanlarının ölüm riski seviyelerini tespit edebilecek. İşçinin öğrenim durumu, yaşı, mesleği gibi demografik özelliklerinin kaza şiddetini etkilediğine ilişkin tespitler yaptık. Bunlarla ilgili puan tablosu oluşturduk. Çalışmamızda, işçinin tecrübesi ve kazalara genellikle bir inşaat aracının karışması, iki önemli detay olarak ortaya çıktı. Tecrübe ve yaş arttıkça ölümlü kaza olasılığı da artıyor. İşçi kendisine güvendiği için daha rahat hareket ediyor. Kendine aşırı güven kaza ihtimalini artırabiliyor. Eğitim seviyesinin düşük olması da kaza ihtimalini artıran sebepler arasında yer alıyor."