Türk karikatürüne ilk ceza 1942'de
Türkiye’de karikatüre ilk cezanın Hitler yüzünden Vatan Gazetesi’ne verildiği belirlendi. 1942 yılında Vatan Gazetesi, Hitler’i hicveden karikatürü yüzünden 60 gün kapatıldı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı kediye benzettiği gerekçesiyle Karikatürist Musa Kart’ın tazminat cezasına çarptırılmasının yankıları sürerken, benzer bir olayı 1942 yılında yayınlanan Vatan Gazetesi’nin başına geldiği öğrenildi. Erdoğan’ın peş peşe açtığı davalarla uğraşan Türk basınının, benzer bir olayı 63 yıl önce Hitler yüzünden yaşadığı dikkati çekiyor.
EŞEK KARİKATÜRÜ
Vatan Gazetesi 7 Aralık 1942 tarihinde Charlie Chaplin’in New York radyosunda Hitler’i eleştiren konuşmasını haber olarak yayımladı.
Chaplin, konuşmasında şu ifadelere yer veriyordu:
'Öyle bir dünyada yaşıyoruz ki, biz de kime inanacağımızı şaşırdık. Eşeklere mi insanlara mı?' Hitler’e 'eşek' diyen Chaplin’i haber yapan Vatan gazetesi, haberin yanında de Hitler’i eşeğe benzeden bir karikatüre yer verdi.
60 GÜN KAPATMA
Bu haberin yayımından sonra Vatan Gazetesi 8 Aralık 1942 tarihinden itibaren 60 gün süreyle kapatıldı. Gazetenin
kapatılmasına ilişkin Hükümet kararında, gazete yayınının 'açıkça kışkırtıcı neşriyatı'ndan dolayı durdurulduğu açıklanarak, yayınla Hitler’in eleştirildiği, küçük düşürüldüğü vurgulandı. Vatan’ın sahibi ve başyazarı Ahmet Emin Yalman, bunun üzerine Hükümet yetkililerine başvurdu.
'HİTLER’İN DELİ OLDUĞUNU BİLMİYOR MUSUNUZ?'
Hükümet ise Yalman’a şu yanıtı verdi:
'Hitler’in deli olduğunu bilmiyor musun? Böyle deli bir adam, sınırlarımıza çok yakın bölgelerde silahlı kuvvet bulundururken provoke edilir mi? Düşüncesizliğiniz yüzünden kapatılmakla cezalandırıldınız.'
