EYT ne zaman çıkacak? Kimler EYT kapsamında olacak?

TBMM Genel Kurulu, 3 aylık aranın ardından mesaisine başladı. Meclisin açılmasıyla birlikte en çok merak konuların başında yer alan EYT problemi için çalışmalar başlayacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT hakkındaki konuşmasında staj ve çıraklık sigortasının EYT kapsamında olmadığını vurgulayarak Emeklilikte Yaşa Takılanlar için çalışmanın tek tip düzenleme olacağının altını çizdi. 

BAKAN BİLGİN: ''EYT İÇİN TEK TİP DÜZENLEME OLACAK''

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin "Biz burada 99 öncesi işe girmiş olanların emeklilikte karşılaştıkları yaş sorununun çözümüne dönük hazırlık içerisindeyiz. Tek tip bir düzenleme. Bizde bütün çalışanların tam verileri elimizde. Biz gerçek veriler üzerinde çalışıyoruz. Aralıkta Meclis'e intikal ettireceğimizi kamuoyuna açıkladık. Staj ve çıraklık sigortası olanlar farklı. Onlar EYT kapsamında değil. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. Stajerlik sigorta girişi değil, onların sağlık sigortası var. Sağlık sigortasını korumak için geliştirilmiş bir sistem. Bu EYT kapsamında olanlar farklı. EYT'nin kaç kişiyi kapsayacağını çalışma tamamlandığında kamuoyuyla paylaşacağız" dedi.

EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?

Bakan Bilgin, EYT'nin çıkış zamanı ile ilgili açıklamasında "Aralık'ta meclise intikal ettireceğiz" dedi. Yasalaşma sürecinin ise önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde olması bekleniyor. 

TEK TİP FORMÜL KİMLERİ KAPSAYACAK?

Gelen bilgilere göre masadaki tek EYT formülü şu şekilde: 

Erkeklerde 9 bin gün (25 yıl), kadınlarda ise 7 bin 200 günü (25 yıl) tamamlayanlar 8 Eylül 1999 öncesi işe girmişse emekli edilecekler.

Eğer bu formül uygulanırsa, 2023 yılında Türkiye'de 1.5 milyon kişi emekli olacak. Yani 500 bin kişi fazladan emekli olmuş olacak. 

Kuvvetle muhtemel Bakanın masada olduğunu belirttiği formül buymuş gibi görünüyor. Tabi başka formüller de gündeme gelebilir. Çalışmaya son şekli verildikten sonra Cumhurbaşkanlığı onayına sunulacak ve oradan çıkacak nihai metin TBMM gündemine getirilecek.

Beklenen EYT düzenlemesinde bu seçeneklerin elenmesiyle gözler bir kez daha bakanlığın yürüttüğü çalışmada EYT formülünün ne olduğuna çevrildi. 

EYT'NİN MALİYETİ NE OLACAK?

EYT düzenlemesinin bütçeye maliyeti de sık sık tartışılıyor. Vergi uzmanlarının yaptığı hesaplamalara göre, 47-50 yaş bandına takılan emeklilerin emekli edildiği düşünülürse 1 milyon kişinin devlete ek maliyeti olacak. En düşük emekli maaşından hesaplansa bile yıllık maliyeti 42 milyar TL’yi buluyor. 

KİMLER EYT KAPSAMINA GİRİYOR?

Peki emeklilikte yaşa takılanlar kimler, EYT kapsamına kimler giriyor. 8 Eylül 199'da yapılan emekliliğe yaş sınırı getirilmesiyle EYT sorunu ortaya çıktı. Bu tarihten önce herhangi bir sigortalılık durumu bulunanlar yani SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, özel banka emekli sandığı gibi tek bir gün dahi sigorta pirimi yatmış olanlar EYT kapsamında sayılıyor. 9 Eylül 1999'da çıkan 4447 Sayılı Kanun’la yapılan değişiklik öncesinde yaş koşulu aranmada SSK sigortalıları 5.000 prim günü ve kadınlar 20, erkekler 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyordu. 

Bağ-Kur sigortalıları kadın ise 20 tam yıl yani 7.200 gün, erkekler ise 25 tam yıl yani 9.000 gün prim günü doldurunca emekli oluyordu. 

Yeni kanunla sigortalılık süresi ve prim günü/hizmet süresi koşulları değişirken, kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş koşulu getirildi.

Kanundan önce sigortalılık durumu olanlara da kademeli yaş koşulu öngörüldü.

Bu durum prim/gün sayısını tamamlasa da emekli olmak için yaş koşulunu beklemeyi zorunlu hale getirdiği için EYT'liler sorunu ortaya çıktı.

Bu durumda kaç kişinin olduğu ise net şekilde açıklanmadı. Resmi bir bilgi paylaşılmadığı için EYT'liler için verilen sayıların tamamı kulis bilgisinden ibaret ya da uzmanların tahminlerini içeriyor.