Hisar'ın kayıp mahallesi gün yüzüne çıkarılıyor

Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul Boğazı’ndaki mührü olan Rumelihisarı, tarihî bir restorasyona hazırlanıyor. Hisar, 64 yıl önce içerisinden kaldırılan Kaleiçi Mahallesi’yle birlikte yeniden ihya edilecek. Gazetemizin yetkililerden edindiği bilgiye göre, kule ve duvarlarında büyük yıpranmalar meydana gelen Rumelihisarı için İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından geniş bir restorasyon projesi hazırlandı. Hisarın duvarları ile birlikte Saruca Paşa, Halil Paşa ve Zağanos Paşa adlarındaki üç büyük kulesi de tadil edilecek.

Yapılacak restorasyonun en mühim ayağı ise, bir zamanlar Rumelihisarı’nın duvarları içerisinde yer alan Kaleiçi Mahallesi’nin ihyası olacak. 1953 yılında istimlak edilip, ortadan kaldırılan mahallenin 8 adet evi aslına uygun olarak yeniden inşa edilecek. Tarihi 650 yıl öncesine kadar uzanan mahallenin ahşap binaları; kalıntılar, vesika ve fotoğraflardan yola çıkılarak bütünüyle yeniden yapılacak. İnşa edilecek evler de, kültürel faaliyetlerin yapılacağı mekânlar olarak kullanılacak. Restorasyonun rölöveleri hazırlanırken, Rumelihisarı’ndaki çalışmalara önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde başlanması bekleniyor.  

SU KUYULARI KALMIŞ

Rumelihisarı içerisinde bulunan Kaleiçi Mahallesi’nin 1953 yılında ortadan kaldırılmasıyla birlikte fethi gören bir mahal de yok edilmişti. Ancak geleneksel sivil mimari numunesi olan ahşap yapılar yıkılırken, yeniden yapılma ihtimallerine binaen su kuyuları muhafaza edilmişti. 

Mahallede geleneksel Türk mimarisinde inşa edilmiş evlerin yanı sıra sıbyan mektebi ve hamam da bulunuyordu. Mahallenin, kalıntıları üzerinde konser düzenlenen Boğazkesen Mescidi ise önceki yıllarda yeniden ihya edilerek ibadete açılmıştı. İstanbul’un Beykoz ilçesinde yer alan Yoros Kalesi’ndeki mahalle de yıllar önce benzer şekilde ortadan kalkmıştı. 

ZAMAN ŞAHİTLİK EDEN SIRLI KUBBE

1452 yılında 90 gün gibi kısa bir zaman zarfında tamamlanan Rumelihisarı, birçok ‘ilk’in de merkezi. Süleyman Faruk Göncüoğlu’nun yazdığı ''Hisarlar ve Mahalleleri'' adlı kitaptan öğrendiğimize göre; Boğaziçi’nde ilk Türk mahallelerinin kurulduğu yer olan Rumelihisarı, İstanbul’un ilk şehitliğine de ev sahipliği yapıyor.

Hisar yapılırken Bizanslılar tarafından şehit edilen Osmanlı askerleri, Rumelihisarı’nın arkasındaki mezarlıkta yatıyor. Dünyanın yaratılışından bugüne geçen zamanı ölçen bir saatin var olduğuna inanılan sırlarla dolu Akbabalı Kubbe de bir rivayete göre Rumelihisarı’nda yer alıyor.