Oto satışlarında 'normalleşme' beklentisi! Toyota, Hyundai, Honda, DSFK...

Türkiye otomotiv pazarı, yıl içerisinde ikinci el araç fiyatlarının sıfır fiyatını geçtiği, otomobilin yatırım aracına dönüştükten sonra Ticaret Bakanlığının uyguladığı tedbirlerle normalleştiği, bulunurluğun yılın ikinci yarısından hemen sonra dengelendiği bir yılı geride bırakıyor. Ayrıca binek ve hafif ticari toplam pazarının, ilk kez 1 milyon adedi aşması da 2023 yılını otomotiv pazarı anlamında önemli bir konuma yerleştirdi.

Türkiye'de faaliyet gösteren otomotiv markalarının üst yöneticileri, 2023 yılına ilişkin değerlendirmelerini ve 2024 öngörülerini paylaştı.

"ŞİRKETLERİN FIRSAT BULDUKÇA KAMPANYALAR YAPACAĞI BİR YIL OLACAKTIR"

Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış AŞ Üst Yöneticisi (CEO) Ali Haydar Bozkurt, binek ve hafif ticari otomotiv pazarında araç bulunurluğunda yaşanan artışlarla birlikte yıl kapanmadan, 11 ayda 1 milyon adetlik sınırının aşıldığını anımsatarak, "Pazar, son 11 ayı rekor satışla kapattı ve yılın son ayında da benzer bir tempo bekleniyor. Böylece 2023 yılı, uzun zamandır karşılanamayan araç talebiyle rekor satışları getirmiş görünüyor." dedi.

Gelecek yıl araç bulunurluğu anlamında normalleşme sürecinin devam edeceğini belirten Bozkurt, "2024, daha önceki yıllarda olduğu gibi şirketlerin fırsat buldukça kampanyalar yapacağı bir yıl olacaktır. 2023'te ilk defa 1 milyonun üzerinde bir pazar elde edilmiş olsa da 2024 yılında daha farklı bir tabloyla karşılaşacağımızı öngörüyoruz. Araç fiyatlarında yükseliş, kredi maliyetleri, krediye ulaşmada zorluk ve kısıtlar, pazarın yüzde 30-35 civarında daralmasına yol açabilir. Bu noktada otomobil ve hafif ticari dahil olmak üzere 750-800 bin civarında bir pazar hacmi gerçekleşebilir." ifadelerini kullandı.

Toyota olarak gelecek yıl pazarın büyüklüğüne göre yüzde 10'luk bir paya sahip olmayı hedeflediklerini aktaran Bozkurt, "Şu anda ürün gamımız çok geniş. Sedan modeller konusunda zaten çok iyi bir konumdayız. Bununla birlikte ticari araçlar ve SUV segmentinde de çok güçlendik. Bütün modellerimizde tam hibrit versiyonumuz bulunuyor ve bu anlamda tek markayız. Tüm beklentilere yanıt verecek bir yelpazeye sahibiz." diye konuştu.

"SON 5 YILA BAKTIĞIMIZDA ASLINDA 'NORMAL' BİR PAZAR OLACAĞINI DA BELİRTEBİLİRİZ"

Doğuş Otomotiv İcra ve Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu da Türkiye otomotiv sektörünün, çabuk reaksiyon verebilen, içinde bulunduğu durumdan çıkarımlar yaparak gelecek planlarını çevik bir şekilde yeniden kurgulayan bir sektör olmanın verdiği avantajla, 2023'te genel olarak iyi bir performans sergilediğini söyledi.

Yıl sonunda binek otomobil satışlarının 930 bin, ticari araç satışlarının ise 270 bin seviyelerinde gerçekleşerek, toplam pazarın 1,2 milyon adetle kapanmasını beklediklerini ifade eden Bilaloğlu, "2024 yılına bakacak olursak, pazarın bu seneki kadar yüksek olacağını öngörmüyoruz. Dünya ekonomisinin gidişatına paralel olarak otomotiv pazarının yaklaşık yüzde 30 daralacağını düşünüyorum. Bu da 800 bin civarında bir pazara denk gelir. Dolayısıyla son 5 yıla baktığımızda aslında 'normal' bir pazar olacağını da belirtebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.

"2024 YILINDA TOPLAM PAZAR HACMİNDE BİR 'NORMALİZASYON' OLMASINI BEKLİYORUZ"

Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik de otomotiv sektörünü etkileyen küresel sorunların kademeli olarak azalması, son 3 yıldır birikmiş olan talep ve araç bulunurluğunun artması gibi etkenlerin etkisiyle Türkiye otomotiv pazarının 2023'ü beklentilerin üzerinde rekor satış adetleriyle kapattığına dikkati çekti.

Dünyanın önde gelen ekonomilerinin de karşı karşıya olduğu enflasyonist ortamın otomotiv sektörünü de etkilediğini belirten Tiftik, şunları kaydetti:

"Ülke olarak zorlu bir başlangıç yaptığımız 2023 yılını, birikmiş talebin de etkisiyle rekor seviyelerde kapatıyoruz. Birikmiş talebin büyük ölçüde 2023 yılında karşılanmış olduğunu düşünüyorum, bu doğrultuda 2024 yılında pazardaki arz ve talebin dengelenmesiyle toplam pazar hacminde bir 'normalizasyon' olmasını bekliyoruz. Diğer taraftan özellikle seçim sonrası para politikasının daha da sıkılaşması ile talepte bir yavaşlama/gerileme olabilir. Bahsettiğim 'normalizasyon' ve yavaşlama etkileriyle yeni araç pazarının yüzde 20'ler civarında geri gelmesini bekleyebiliriz. Mart ayında yapılacak yerel seçimler, bölgemizde yaşanan gelişmeler, global ekonomilerdeki dalgalanmalar da 2024 yılındaki gidişatı belirleyecek etkenler olacaktır."

Hakan Tiftik, otomobil fiyatlarındaki beklentilere ilişkin ise şu değerlendirmede bulundu:

"Türkiye'nin bulunduğu jeopolitik konumu gereği fiyatlar üzerindeki değişimleri bugünden öngörmek çok mümkün değil. Döviz kurları başta olmak üzere pek çok parametreye bağlı bir seyir izleyen fiyatlar konusunda, tüketicilerin finansmana erişimi de büyük önem arz ediyor. Bununla birlikte araç bulunurluğunun geçtiğimiz döneme göre rahatlaması, ikinci el piyasasındaki talebi ve fiyatları da doğrudan etkileyecektir."

"PAZAR DİNAMİKLERİ DEĞİŞEBİLİR"

Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel de 2023 yılının, beklentilerin çok üzerinde seyreden ve satış rekorlarının kırıldığı bir yıl olduğunu anımsatarak, "Hyundai markası olarak tüketicilerin taleplerine yanıt verebilmek için iş planlarımızın üzerinde araç tedarik sağlayarak satışlarımızı artırdık. 2024 yılında ise daha farklı senaryoların yaşanacağını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

Özellikle mart ayındaki seçimlerin ve para piyasalarındaki olası değişikliklerin, otomotiv sektörünü etkileyeceğini tahmin ettiklerini bildiren Berkel, "Bu bağlamda, satışların 2023 yılına göre daha düşük seviyelerde gerçekleşeceğini öngörüyoruz." dedi. Berkel, buna karşılık, son yıllarda satışları artan elektrikli otomobillerin trendinin 2024 yılında da devam edeceğine dikkati çekerek, şunları söyledi:

"Tamamen elektrikli otomobillerin (EV), binek pazarından aldığı payın önümüzdeki yıl yüzde 15 seviyesine geleceğini tahmin ediyoruz. Ayrıca sektörde satılacak hem yeni EV hem de hibrit modellerle tüketicilere daha farklı seçenekler sunulacağını öngörüyoruz. Kısaca özetlemek gerekirse; hem faizler, hem de krediye ulaşmaktaki zorluklar kadar para piyasalarındaki ekonomik gelişmeler de sektörünün dinamiklerini değiştirebilir. Bu öngörülerimizden yola çıkarak, 2024 yılında gerçekleşmesi muhtemel toplam satış adetini 875 bin olarak tahmin ediyoruz."

"2024 YILI İÇİN 2023 KADAR POZİTİF DEĞİLİM"

Honda Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, Türkiye'nin doğal otomobil pazarı potansiyelinin 750 bin ile 1 milyon bandında olduğunu belirterek, "Geldiğimiz noktada toplam pazar hafif ticari ile beraber 1 milyonun üzerinde. Binek otomobil pazarı da yaklaşık 850-875 bin bandında olacak aralık verileriyle beraber. Bu şu anlama geliyor; Bir önceki yılla karşılaştırdığımızda yaklaşık yüzde 65 geçen yılın üzerinde. Beklentilerimizin de üzerinde yüzde 25-20 civarında bir pazarla karşı karşıya kaldık." dedi.

2024 yılı için ise 2023 yılı kadar pozitif olmadığını dile getiren Kılıçer, "Sebebi de şu; özellikle kredi kullanım ve krediye ulaşım noktasında birtakım problemler yaşanıyor. Bunun önümüzdeki dönemde de açılmayacağını zaten ilgili bakan söyledi. İkincisi ve daha önemlisi bunu çok fazla dile getiren olmadı ama ben bunu birazcık da datalara bağlayarak söyleyebiliyorum. 2023 yılında aslında biz 2024'ün yüzde 20'sini sattık. Bu şu anlama geliyor, özellikle eylül ayına kadar aslında aracını değiştirmek üzere planlama yapmayan, belki de 2024'te 2025'te aracını değiştirmek isteyen insanlar araç bulunabilirlik problemlerinden dolayı bulduğunu aldılar." diye konuştu.

"FİYATLARDA YENİ MODELLERLE BERABER BİR GÜNCELLEME OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM"

2024 yılı pazar tahminini paylaşan Kılıçer, "2024 yılında 650 binlik bir otomobil pazarı beklentimiz var ama orası bile maksimum seviye diyebilirim. Hafif ticariyle birlikte de 750 bin civarında bir tahminimiz var." dedi.

Kılıçer, fiyatlarda kurun yükselmesinden dolayı yeni modellerle beraber bir güncelleme olacağını ancak kampanyaların yıl sonundaki kadar büyük olmasa da ocak ayında da devam edebileceğini sözlerine ekledi.

"SATIŞ ADETLERİNİN 775-825 BİN ARALIĞINDA OLMASINI ÖNGÖRÜYORUM"

DFSK Türkiye Genel Müdürü Yunus Şahsuvaroğlu da DFSK Türkiye olarak 2023 yılında yapılanmaya öncelik verdiklerini, bu dönemde bayilik başvurularının değerlendirildiğini ve 9 yetkili satıcı ile anlaşma yapıldığını söyledi.

Rekorların kırıldığı 2023 yılındaki toplam satışlardan sonra otomotiv sektörünün 2024 yılında göstereceği satış performansını merakla beklediklerini dile getiren Şahsuvaroğlu, "2024 yılında Türkiye pazarının 2023’e göre azalmasını ve satış adetlerinin 775-825 bin aralığında olmasını öngörüyorum." dedi.

DFSK markası olarak 2024 yılının sonuna kadar yetkili satıcı sayısını 12’ye, servis noktasını da 40’a çıkarmayı planladıklarını aktaran Şahsuvaroğlu, "Mevcut 6 modelimizin yanına 2024 Nisan ayından itibaren SUV Fengon 600 ile plug-in hibrit teknolojisine sahip E5 SUV modellerimiz de katılacak. Yeni modellerin katılması ile ilk etapta 2024 yılı sonuna kadar Türkiye geneli satış hedefimizi yüzde 50’si binek, yüzde 50’si de hafif ticari olmak üzere 5 bin adet olarak belirledik." ifadelerini kullandı.