Malazgirt aslında savunma savaşıydı!

16 Ağustos Pazar günü Selçukluların Anadolu'ya girişinin 951. yıldönümü kutlanacak. Kars Valiliği, Evliya Camii'nde okunan Mevlid-i Şerif ve dağıtılan Fetih Pilavı ile Kars'ın Fethi'nin kutlamalarına bugünden başladı.

Malazgirt'ten 7 sene önce ''fethedilmez şehir'' fethedildi

Kamuoyundaki yaygın kanının aksine Türklere Anadolu'nun kapılarının açılış tarihi 26 Ağustos 1071 değil, 16 Ağustos 1064 yılında Ani Kalesi'nin fethidir. 1071 ise Türklerin Anadolu'yu artık yurt edindiklerinin ve burada kalıcı olduklarını kanıtlama savaşıydı.

Ani Kalesi o yıllara değin savaşla ele geçirilememiş bir savuma merkeziydi ve bu yüzden de ''fethedilemez şehir'' deniliyordu. Ancak Sultan Alparslan tahta geçtiği ilk yıl bu kaleyi fethederek büyük bir başarıya imza atmış ve "fethedilemez şehir" efsanesini yıkmıştı. Bu fetih, Türklere Anadolu'nun kapılarını açan ve İstanbul'un Fethi'ne giden yolda atılan önemli adımlardandı.

"Malazgir aslında bir savunma savaşıydı"

Selçuklu, Osmanlı coğrafyası ve Cumhuriyet dönemi Türkiye tarihi ile ilgili alanlarda araştırmalar yapan ünlü tarihçiProf. Dr. Ahmet Kala, 26 Ağustos'ta 944. yılı kutlanacak 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nin pek çok kişinin sandığının aksine Türkler tarafından Bizans'a yönelik bir taaruz savaşı değil tam tersine bir savunma savaşı olduğuna dikkat çekerek, ''Savaşta Selçuklular savunma tarafındaydı. Bizanslar Türkleri Anadolu'dan çıkarmayı hedefleyen taraftı'' dedi.

Şu anda baskı aşamasında olan, Kars Valiligi ve SERHAD Kalkınma Ajansı tarafından yayınlanacak ''Selçuklu Anadolusu'nun İlk İslâm Şehri Anı-Şehristan’ın Kuruluşu Gelişimi'' adlı kitabında önemli ayrıntılara dikkat çeken  Prof. Dr. Ahmet Kala, bu ayrıntının Anadolu tarihi açısından çok önemli olduğunu belirtti. 

Anadolu'daki ilk Türk şehri: Şehristan

''Malazgirt Meydan Muharebesi'nden önce en az o zafer kadar değerli ve önemli bir fetih var. 1064 yılında Bizans ordusunun Selçuklu Sultanı Alparslan’la ilk kez karşı karşıya geldiği yer Ani’ydi'' diyen Kala, açıklamasını şu sözlerle sürdürdü: ''Sultan Alparslan bu alınamaz denilen kaleyi aldığında hemen ilk şehri Ani'de kurdu ve ismine de Şehristan dedi. Bu çok önemli bir konu çünkü Anadolu'nun ilk Türk şehri burada kurulmuştur. Şehristan şehrinin dış surları Selçuklular tarafından Sultan Alparslan'ın emriyle komutanı Manuçehr tarafından inşa edilmiştir. İlk cami de burada inşa edilmiştir. İlk Selçuklu Anadolu eserleri buradadır; ilk çarşılar, ilk medrese ve ilk kervansaray... Hem ilk fetih hem de ilk şehrin kurulduğu yer anlamında çok önemli bir mekandır burası.

"951 yıldır Batı'ya yürüyen aslan"

Ani'nin o güne kadar "fethedilemeyen şehir" unvanına sahip olduğuna değinen Kala, ''Alpaslan bu şehri 16 Ağustos 1064'te fethetti. Bu fethi de unutulmaz şekilde abideleştirdi. Ani surlarının üstünde kapıdan ilk girişte bizi karşılayan iki unsur vardır. Bugün de halen bunlar ayakta duruyor. Bir tanesi fetih kitâbesi, diğeri ise Sultan Alparslan'ı ve Selçuklu'yu temsil eden Batıya doğru yürüyen aslandır.  Bugün de halen bu aslan batıya doğru yürümektedir'' şeklinde konuştu.   

"İlk büyük savaş 1054 yılında olacaktı ama..."

1064 zaferinden önce de aslında Selçuklular'ın Anadolu’ya geldiklerine dikkat çeken Kala, ''Sultan Alparslan’ın babası Çağrı bey, 1020-1021 yazında Anadolu'ya ordusuyla ilk ayak basan komutandı; ama o sadece bir keşif gezisi yapmıştı.  Daha sonra amcası Tuğrul Bey 1054’te geldi. Tuğrul Bey'in 100 bin kişilik ordusu fetih amacıyla gelmişti ama ordu Bizans'a yönelemedi. Bağdat'ta bir Şiî ayaklanması çıktı. Halife'yi bu dertten kurtarmak için Sultan Tuğrul ordusu ile Bağdat'a yöneldi. Böylelikle 1054'te belki ilk karşılaşma olacakken, olmadı. Türklere Anadolu'nun kapılarını açan zafer 1064'te Sultan Alparslan'a kısmet oldu'' dedi.

Batıya doğru yürüyen aslan"ın ikinci zaferi

'Sultan Alparslan 1064'teki fethinden sonra 1071'de savaşını Bizans'a karşı savunma olarak yaptı. Böylece ikinci zaferini de kazandı. Ama Sultan Alparslan 1072'de çok erken yaşta şehit oldu ve ikinci büyük zaferinden bir yıl sonra tahttan ayrıldı. 

Maalesef 1072 yılında yani zaferden bir yıl sonra yine ordusuyla özellikle iç karışıklıkları düzenlemek için sefer dönüşünde bir köle tarafından bıçaklanarak şehit edilmiştir. Ruhları şâd olsun.

"Kars'ın Fethi"in 951. yılı kutlanıyor

Kala son olarak sözlerini şöyle noktaladı:

''Bu önemli fethin 951. yılındayız. Fetihle ilgili kutlamalar var. Gerçekten bu önemli olayı bu anlamda vurgulamakta, bilmemizde fayda var."

Kaynak: İstanbul Ajansı