10 soruda migren

Birçok kişinin, migrenin tedavisinin olmadığını sanması nörologları hep şaşırtır. Oysa migren için basit ve ucuz tedavi seçenekleri vardır. Yani migrenin tedavi edilebilir bir hastalıktır. Okan Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Okan Bölükbaşı, migren ile ilgili tüm merak edilenleri anlattı.

Migren krizi ne kadar sürer?
Kişinin hissettiği ağrı ve sonrasındaki bulantı, halsizlik, duygusal değişimler, saçlı deride yanma gibi eşlik eden belirtiler; 4 ile 72 saat kadar sürebilir. Ancak nadiren bazı hastalarda kriz bir haftayı geçebilir. O zaman bu duruma "uzamış migren krizi” ya da "migren fırtınası” denir ki, tedavisi cidden zorlu bir süreçtir.

Migren nasıl tedavi edilir?
Prof. Dr. Okan Bölükbaşı, ''Migren, iki aşamada izlenir. Birincisi, ağrı kesicilerin kullanıldığı kriz tedavisi. İkincisi, ortalama altı ay süre ile hastanın her gün alması gereken haplarla yapılan koruma tedavisi. En güçlü ve en sık kullanılan koruma tedavisi ilaçları, anti-epileptik denen valproat ya da topiramat gibi epilepsi ilaçlarıdır. Daha düşük sıklıkla bazı anti-depresanlar da kullanılabilir'' dedi.

Bu ana tedavi seçeneklerine ek olarak yan etkisi olmayan ve yararlı ek ilaçlar neler olabilir?
Düzenli kullanılan magnezyum tabletleri ya da B2 vitamini; migren koruma tedavisinde yararlıdır. Yan etki yoktur. Gebeler bile kullanabilir.

Egzersiz (yürüyüş, koşu, bisiklet), migren belirtilerini hafifletebilir mi?
Hayır, egzersiz migren yakınmalarını azaltmaz. Hatta şiddetlendirebilir.

Uçak yolculuklarına has bir migren türü var mı?

Uçakların iniş ve kalkışları sırasında bazı insanlarda alın ya da bir gözün arkasında şiddetli ağrı olduğu bildirilmektedir. Bir migren krizinden ayrılmaları zordur. Prof. Dr. Okan Bölükbaşı, ''Yaygın görülen bu durumun sinonazal travmadan kaynaklandığı sanılmaktadır. Sinonazal travma, kafa içindeki sinüs boşlukları ile kafa dışındaki basınçlar arasında ani farklılıkların ortaya çıkması ve bu durumun bu boşlıukları kaplayan ağrıya hassas mukozayı etkilemesinden oluşmaktadır. Endişe edici bir durum değildir. Uçak ya da tren yolculukları, ciddi migren tetikleyicileridir'' dedi.

Seyahat bir migren tetikleyicisi midir?
Kesinlikle. Seyahate hazırlık döneminin yarattığı stres, bavulu ve ortalığı toplama çabaları, ağır çantaları taşımak, uzun saatler havaalanlarında beklemeler, işlenmiş havayolu yemekleri, atlanan öğünler, jet-lag ve ani iklim değişikliğine maruz kalma ciddi migren tetikleyicileridir.

Yaz tatillerinde sık görülen migren tetikleyicileri nelerdir?
Susuz kalma, aşırı sıcak ve nemli hava, parlak güneş ışığı (mutlaka şapka ve güneş gözlüğü kullanın), sinek kovucu losyonlar ya da güneş yağı kremleri. Sıcak hava dalgası dönemleri; migreni olmayan kişilerde bile migren krizlerine yol açabilmektedir.

Hava kirliliği bir migren tetikleyicisi midir?
Bu yönde giderek artan kanıtlar var. Hava kirliliği migren krizlerini tetikleyebilir.

Yağmurlu havalar özellikle yıldırım düşmeleri ile migren krizleri arası bir ilişki var mıdır?
Böyle havalarda migren krizi sıklığı artmaktadır. Yıldırım düşmelerinin 25 km. ilerdeki bir migrenlide bile krize yol açabileceği bildirilmiştir. Muhtemel neden, havadaki aşırı elektrik yükünün beyin basıncı dengelerini bozucu değişikliklerine yol açmasıdır.

Migrenlilerin yediklerine dikkat etmesi ne anlama geliyor, ağrı ile savaşta bir işe yarar mı?
Prof. Dr. Okan Bölükbaşı, ''Kırmızı şarap, meşhur bir migren tetikleyicisidir. Kadınlarda adet görme de öyle. Bir migren hastası kadın, adet dışında tükettiği kırmızı şarabın ağrıya yol açmadığını ama adetin hemen öncesi dönemde içeceği bir kadeh şarabın şiddetli migren krizine yol açtığını fark etmiştir. Bu buluşu, adetin erken döneminde kırmızı şarap içmeyerek krizlerden kurtulma imkanını vermiştir'' açıklamasını yaptı.