Sigara tüketimini bizde patlatan, ABD'de düşüren sır

Dr. Saim Şendil'in yazısı:

Martın ilk haftasını yıllardır Yeşilay Haftası olarak değerlendiriyoruz.

Bu haftada sigaranın zararları üzerine panel ve konferanslar düzenliyoruz. Okullarda daha etkin olarak öğrencilere bu haftada sigaranın zararları anlatılmaktadır. Buna rağmen ülkemizde sigara bağımlılığının giderek artmakta olduğu acı gerçeği karşımızda durmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporuna göre son 20 yılda ülkemizde sigara tüketimi yüzde 80 artarken ABD’de yüzde 20 azalmış durumda. Her yıl ortalama 100 bin insanımızı sigara sebebiyle kaybediyoruz.

Sigaranın insan sağlığına verdiği zarar çok aşikardır. Muhtevasının katran, nikotin, karbonmonoksit, siyanür ve arsenikte dahil birçok zehirli maddeden ibaret olduğunu bilmeyen yoktur.

SİGARANIN ZEHRİNİ GÖRMEK İÇİN

Zehri görmek için sigara tablasında izmariti bir süre unutmanız yetecektir. Bir tek sigaranın tablada bıraktığı katran izi tabiiki yıllar içinde ciğerimizi tedavi edilmez bir katran yuvasına çevirmektedir. Bir tek sigara içildiğinde evin her tarafını saran ve gün boyu çıkmayan o koku tabii ki vücudumuzun en ücra damarlarına kadar gidip zarar vermektedir.

Etrafımızda sigara yüzünden bacağı kesilen, kanser hastalığına yakalanan, yaşlılığında nefes alamaz hale gelmiş yakınları bulunan birçoğumuzun sigara içmeye devam ettiğini müşahade ediyoruz. Buda sorunun çok yönleri ile ele alınması gereken fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik boyutları olduğunu ortaya koymaktadır.

CİĞERİMİZE SIKILAN BİR KURŞUN

Toplumuzun sosyolojik yapısı incelendiğinde, “Atın ölümü arpadan olsun”, “Battı balık yan gider” atasözlerini karşılaştığı her riskli durumda ifade eden bir yapımız var.. Hatta bazılarımızın bu sözü battı fishing yan going şeklinde bilimselleştirerek kullandığını duymayanımız yoktur. Bu topluma sadece sigaranın sağlığa verdiği zararları anlatmanın bir şey ifade etmediği çok açıktır. İnsanımızın milli menfaatlerin korunması, toplumuza yapılan her türlü saldırının püskürtülmesi konusundaki hassasiyetinin en az sağlığına verdiği önem kadar hatta ondan fazla olduğunu biliyoruz.

Sosyolojik olarak irdelemek gerekirse sigarayı ciğerimize atılmış bir kurşun olarak ifade edebiliriz. Bir insanın 1 ayda içtiği sigaraların tümünün nikotininin bir anda vucuda verilmesi söz konusu olsa o kişiyi aniden öldüreceği düşünüldüğünde sigara gerçektede yavaş yavaş öldüren bir kurşundur.

Onun için kültürümüzde sigara kullanımı yavaş yavaş oluşan tedrici intihar sayılmıştır. Ayrıca bize başkaları tarafından atılmıştır ve atılmaktadır. Çünkü gençliğimizin uyuşturucuya giriş kapısıdır.

EKONOMİYE HER YIL 3 MİLYAR DOLARLIK YÜK

Sigara içmeyen bir çocuğumuz uyuşturucuya karşıda anlamlı bir korunma içine girmiş demektir. Ayrıca sigara sadece içeni değil etrafındakileride zehirlemektedir. Hatta etrafında bulunanlar sigara bağımlısı değilse onlara daha çok zarar verdiği tesbit edilmiştir. Buradan anlaşılıyor ki bu topluma atılan bir kurşundur. Kurtuluş Savaşı’nda atılanlar gibi ciğerimize atılan bu kurşun aynı zamanda ülkemiz ekonomisine atılmaktadır. Sigaranın sağlık harcamaları da gözönüne alındığında ekonomimize her yıl 3 milyar dolar yük getirdiği ifade edilmektedir. Yani bu kurşunu atanlar bir taşla bir çok kuşumuzu vurmakta, bir çok fidanımızı kesmekte ve üstelik elini cebimize atarak ekmeğimizden artıırdığımız parayı alıp götürmektedir.

SİGARA BATI’DA STATÜ KAYBI

Kendi gençliğine reva görmediği bu zehir ile ülkesinde çok yönlü mücadelelere girişen bu ülkeler ülkemizde ellerinden gelen her metodla özendirmeler ile tüketimi arttırmaya çalışmaktadır. ABD’de ve gelişmiş ülkelerde sigara kullanımı bir sosyal statü kaybı olarak algılanmaktadır. Sigara kullananlar bağımlı kabul edilmekte ve başkalarına verdikleri zararın önüne geçilmeye çalışılmaktadır.

Halbu ki gelişmekte olan ülkelerde halen sigaraya özendirici propagandalar devam etmektedir. WHO Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu durum “Sigara üreticileri gelişmiş ülkelerde yasaklardan dolayı satamadıkları yüksek katranlı ve yüksek nikotinli sigaraları gelişmemiş ülkelerin pazarına sürmektedir” şeklinde rapor edilmiştir. Hedef gençlerimizdir. Bugünün sağlıklı gençlerini yarının sigaraya bağımlı devamlı müşterisi yapmaktır. Çünkü sigara içmeyi deneyen gençlerin yarısı sigara bağımlısı olmaktadır. Bu bağımlı gençlerimiz de diğerlerine göre uyuşturucu bağımlılığı yönünden çok büyük risklerle karşı karşıya kalmaktadırlar.

SİGARAYA KARŞI KURTULUŞ SAVAŞI

Bu millet Kurtuluş Savaşı’nda bırakın sigarasını ekmeğinden fedakarlık etmişti. Toprağına kasteden düşmanlara karşı yardan anadan serden geçerek mücadele vermişti. Sigara içerek kendi sağlığına yazık eden insanımız sigaranın arkasındaki, gençliğimize yönelmiş düşman namlusunu görebildiğinde hiç olmazsa evladının bu zehre bulaşmaması için elinden geleni yapacaktır. Sigaranın gençliğimize, ciğerimize atılmış bir kurşun olduğunu görmesi bu konudaki kararlılığını arttıracaktır.

Sonuç olarak bir toplu başkaldırı ile bu kurşuna karşı duralım. Nesillerimizi sigaraya başlamaktan koruyalım. Sağlığımıza, gençliğimize toplumumuza yazık etmeyelim. Sigaraya karşı da bir Kurtuluş Savaşı başlatarak bu necip milletin düşmanlarının her türlü kötü niyet ve emellerini kursaklarında bırakalım diyorum..

Uzman Doktor Seyfettin Saim ŞENDİL
Aile Hekimliği Uzmanı