5 maddede Sputnik V aşısı: Ne kadar etkili?

Dünya corona virüsle mücadeleyi sürdürürken Türkiye, Sputnik V aşısını kullanmaya başlayacağını duyurdu. Dünyada virüse karşı ilk geliştirilen aşı olan ancak aceleye getirildiği gerekçesiyle güvenilir bulunmayan Sputnik V'yi EMA incelemeye alırken birçok AB ülkesi de onay bekliyor.

Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç'in haberine göre Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İsmail Balık, faz-3 ön sonuçlarına göre güvenilir bulunan Sputnik V aşısını anlattı:

EN YAYGINLARINDAN

1-Sputnik üretildiği ülkede, ilk kullanım izni alıp kullanıma giren aşılardan bir tanesiydi. Ama Rusya faz-3 çalışmalarını ön sonuçlarını geç yayınladığı için bu durum Avrupa ülkeleri tarafından ticari ve politik nedenlerle bahane edildi. Rusya şeffaf olmamakla suçlandı. Aşı ile iglili soru işareti doğuracak şekilde davranıldı. Türkiye de beklemeyi tercih etti. Geldiğimiz noktada ise aşı pek çok ülke tarafından onaylandı. ve başta Rusya'da olmak üzere en yaygın kullanılan aşılardan bir tanesi.

2-Lancet dergisinde aşının faz-3 verileri yayınlandı, başarısı somut olarak da gösterilmiş oldu. Lancet'te yayımlanan faz-3 sonuçlarına göre, aşı 16 bin 501 sağlıklı erişkin gönüllüde denendi ve 5 bin 746 plasebo grubunda yer aldı. Bu çalışmaya göre, aşı ve plasebo grubunda yer alan gönüllülerde ciddi yan etki saptanmadı ve aşı güvenli bulundu. Fiyatının da ucuz olması nedeniyle tüm düntada tavır değişikliği oluştu diye düşünüyorum.

ÜRETİM YAPABİLİRİZ

3-Dünyada çok ciddi bir aşı ihtiyacı var ama bunu hızla karşılayabilecek üretim kapasitesi yok. Belli başlı aşı üreticisi ülkelere Türkiye gibi potansiyeli olan başka ülkelerin de üretim desteği ile katkı vermesi çok yerinde olacaktır. Bu tip teknoloji paylaşımı hem bunu yapan Batı ülkelerine örnek oalcak hem de bizim yerli ilaç sanayimize, hızla aşı üretebilme kapasitesi kazandıracak. Bundan hem Türkiye hem Rusya ekonomik kazanç sağlayacak.

ÇEŞİTLİLİK ARTACAK

4-Muhtemelen ihtiyacımızın fazlası aşıyı Rusya ile birlikte diğer ülkelere satma şansına sahip olabileceğiz. Bu aşı tipi, çok hızla üretimi yapılabilen ve düşük maliyetli aşı tiplerinden olduğu için aşı giderimizde azalmaya da etki yapacaktır. En önemlisi de aşı tedariikinde ciddi sorunlar yaşanan bu süreçte bizim de aşı çeşitliliğimizi artırmak, salgından en erken çıkan ülkelerden biri olma imkanını sağlayacaktır.

ÖLÜMCÜL ETKİ ÖNLENİR

5-İngiliz varyantına karşı etkili bir aşı. Bu kapsamda, her ne kadar Sputnik V'in diğer varyant virüslere etkili olduğunu kanıtlamış bilimsel veri olmasa da aşının Covid-19'un ölümcül etkilerini önleyebileciliği öngörülebilir.

KURTARICI OLUR MU?

Sağlık Bakanı Fahret Koca'nın  "Çok yakında Sputnik V aşısının devreye gireceğini" söylemesinin ardından gözler bu aşıya çevrildi. İngiltere'de geliştirilen Oxford/AstraZeneca ve Belçika'nın Janssen aşısına benzer şekilde corona virüsün küçük bir parçasını vücuda taşımak için zararsız hale geitirlen grip virüsünü kullanan Sputnik V, ülkelerin aşı tedariğinde  zorlandığı bir ortamada önemli bir alternatif olarak duruyor. Çok düşük sıcaklıkta saklama zorunluluğu bulunmadığı için dağıtımı daha kolay olan ve rakiplerine kıyasla 10 dolarlık etiketiyle görece ucuz olan aşıya dünya çapında 57 ülke kullanım onayı verdi. Son olarak Mısır yılda 40 milyon dozluk üretim için Rusya ile anlaşmaya vardı.

Almanya ve Fransa, Rusya ile ortak üretim konusunda liderler düzeyinde girişimde bulunurken aşılama hızını arttırmak isteyen pek çok AB ülkesi sipariş için Avrupa İlaç İdaresi'nin tamda önemli bir alternatif (EMA) onayını bekliyor. Almanya onay çıkması halinde 30 milyon doz Rus aşısı almak istediğini ilan etti.