Temiz havanın zihin sağlığına faydaları çok fazla! Alzheimer riskini azaltıyor
Hava kirliliği ve zihin sağlığı üzerine yapılan araştırmalar temiz havanın Alzheimer riskini azaltabileceğini ortaya koyuyor. Arabalar ve fabrikalar, hafıza kaybı ve Alzheimer ile bağlantılı olduğu ince bir partikül (PM2.5) üretiyor.
Bir insan saçının eninden daha küçük olan bu minik parçacıklar büyük bir sorun teşkil ediyor. Solunduğunda, doğrudan burundan yukarıya ve beyne, normalde beyni tozdan veya diğer istilacılardan koruyan kan-beyin bariyerinin ötesine geçiyorlar. PM2.5'e uzun süreli maruz kalma, özellikle kronik kalp veya akciğer hastalıkları olan kişilerde erken ölümle ilişkilendiriliyor. Yapılan araştırmalar daha düşük eğitim düzeyine sahip kişilerde bilişsel eksiklikler ile hava kirliliği arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösteriyor.
Hareketsiz yaşam alzheimer riskini 2 kat arttırıyor
PM2.5’in sağlığa olumsuz etkileri
PM 2.5 boyut aralığındaki partiküller, solunum yollarının derinlerine giderek akciğerlere ulaşabiliyor. Üstelik ince partiküllere maruz kalmak göz, burun, boğaz ve akciğer tahrişi, öksürme, hapşırma, burun akıntısı ve nefes darlığı gibi kısa süreli sağlık etkilerine neden olabiliyor. İnce partiküllere maruz kalmak akciğer fonksiyonlarını da etkileyebiliyor. Ayrıca astım ve kalp hastalığı gibi tıbbi durumları kötüleştirebiliyor. Araştırmalar ince partikül maddelere uzun süreli maruz kalmanın artan kronik bronşit oranlarına neden olduğunu belirtiyor.
Çocuklar ve yaşlılar özellikle daha duyarlı
Azalmış akciğer fonksiyonu, akciğer kanseri ve kalp hastalığından kaynaklanan ölümler ile ilişkili olabileceği düşünülmekte. Solunum ve kalp sorunları olan kişiler, çocuklar ve yaşlılar özellikle PM 2.5'e duyarlı olabiliyor. İnce parçacıklar esas olarak araba, kamyon, otobüs ve arazi aracı egzozlarından, odun, kalorifer yakıtı veya kömür gibi yakıtların yakılmasını içeren diğer işlemlerden kaynaklanıyor. İnce parçacıklar ayrıca enerji santralleri gibi kaynaklardan atmosferdeki gazların veya damlacıkların reaksiyonu sonucu oluşuyor. Bu parçacıklar iç mekanlardan da salınabiliyor. Bazı iç mekan ince partikül kaynakları olarak tütün dumanı, yanan mumlar veya yakıt yakan alan ısıtıcıları sayılabilir.
