SAÜ'lü akademisyenlerden kanser tedavisi için prototip

İBRAHİM YOZOĞLU - Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Teknoloji Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencilerinden oluşan 15 kişilik biyomedikal ekibi, kanser tedavisinde kullanılacak fotodinamik terapi cihazı geliştirdi.

Biyomedikal Araştırma Laboratuvarında, kanser tedavisinde kullanılan düşük yan etkili tedavi yöntemi olarak bilinen Fotodinamik Terapi (FDT) için kullanılacak yakın kızılötesi ışık kaynağı tasarlayan 15 kişilik biyomedikal ekibi, tasarladıkları farklı ışıma modlarında çalışan cihaz için TÜBİTAK'tan destek alarak çalışma başlattı.

Kanserli hücreyi seçebilme avantajına sahip olduğu belirtilen cihazla tıbbi cihaz sektöründe büyük oranda dış pazarlara olan bağımlılığı azaltma, ülkenin rekabet gücüne katkı sağlayarak patentlenebilir ve ticarileştirilebilir ürün hedefleniyor.

Tüm elektronik devre tasarımı, yazılımları ve kullanıcı arayüzü SAÜ ekibi tarafından geliştirilen cihazla kanserli tümörün büyüklüğü, yeri ve tipine göre mod seçimi gerçekleştirilebiliyor.

- "Sistemin yan etkisi yok"

SAÜ Teknoloji Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hyun Soo Lim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Güney Kore'den geldiğini ve Sakarya Üniversitesinde biyomedikal cihazlar üzerine çalışmalar yaptığını anlattı.

Özellikle FDT'nin kanser tedavisinde kullanılan önemli bir yöntem olduğunu ve bununla alakalı dünyada benzeri olmayan yeni bir cihaz ürettiklerini aktaran Hyun, "Bu sadece elektronik cihaz değil, medikal bir sistem. Kanser hastalarının diğer etkin olmayan yöntemlerden daha etkin, daha hızlı ve daha güvenli bir şekilde kurtulmasını sağlayacak bir model. Fotodinamik terapi uygulaması çok kolay ve güvenli olan, kişiye çok zarar vermeyen etkili bir kanser tedavi yöntemidir. Burada şöyle bir avantaj var. Kullanıldığında eğer bir iyileşme olmadıysa defalarca kullanılabiliyor çünkü bu sistemin yan etkisi yok. Bu sistem birkaç kullanımda çok daha etkili olabiliyor." diye konuştu.

Hyun, laboratuvarda birçok medikal cihaz üreteceklerini belirterek, nihai amaçlarının sadece akademik ortamda kalan cihaz yerine endüstrileştirebilir, piyasaya kazandırabilecek bir cihaz olmasını hedeflediklerini aktardı.

SAÜ'nün cihazın endüstriye kazandırılmasında bir merkez olmasını istediğini vurgulayan Hyun, cihazın, muadilleri denilebilecek ABD ve Almanya tarafından üretilen cihazlara göre 4 ışıma modu olduğunu söyledi.

Hyun, cihazla 4 farklı tedavi planlanabileceğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Diğerlerinde ise sadece 1 mod var ve bu cihazı çok daha etkin kılıyor. Vücudun farklı yerlerinde kanser hücreleri oluşabiliyor, her birinin farklı tedavi edilmesi gerekebilir. Bu 4 modun olması farklı kanser hücrelerine karşı kullanabileceğiz anlamına geliyor. Sadece laboratuvarlarda değil kliniğin içinde kullanılabilecek durumda olan bir cihaz. Bu cihazı Teknoloji Fakültesi öğrencileri ve hocaları birlikte ürettik. Hedefimiz, bu cihazın Türkiye menşeili olarak seri üretimine geçip, diğer ülkelere pazarlamak ve üniversite hastanelerine dağıtmak."

- "Çalışmalarımız devam ediyor"

Proje koordinatörlerinden Yrd. Doç. Dr. Mustafa Zahid Yıldız, TÜBİTAK'ın cihazlarını "Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı"na kabul ettiğini aktaran Yıldız, cihazın "teşhis yapmadığını, tedavi cihazı" olduğunu söyledi.

Yıldız, bundan sonraki hedeflerinin teşhisi ve tedaviyi aynı anda kendi üzerinde yapabilen uzman sistem geliştirmek olduğunu vurgulayarak, "Dünyada böyle bir model pek yok. Uzman sistemler son dönemde dünyada çok konuşulan Big Data'yı (Büyük veri) kullanarak kişinin tümörüne özgü tedavi yöntemi öneren bir sistem. Cihaza bunu entegre ederek yeni bir proje daha yapmak gibi bir hedefimiz var ve çalışmalarımız hızla devam ediyor." ifadelerini kullandı.

Disiplinlerarası bir ekip kurduklarını, ekipte fizik, elektronik ile sağlık bilimlerinden özellikle kanser genetiği üzerinde çalışmış hocalar, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin bulunduğunu anlatan Yıldız, proje için TÜBİTAK'tan 225 bin liralık destek aldıklarını aktardı.

- "Teknoloji Fakültesi olarak iyi bir noktaya geldiğimizi düşünüyorum"

SAÜ Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık da oluşturdukları biyomedikal ekibi ve Güney Koreli Hyun'un akademik çalışmaları neticesinde kanser tedavisinde kullanılacak güzel bir cihazın yapıldığını bildirdi.

Bunun gibi başka alanlarda da akademik çalışmalara, özellikle sanayi alanında kullanılacak cihazların gelişimiyle ilgili çalışmaları bulunduğunu söyleyen Sarıbıyık, "Teknoloji Fakültesi olarak iyi bir noktaya geldiğimizi düşünüyorum. Bu akademik çalışmalara imza atıyor olmaktan da mutluyuz, arkadaşlarımızı tebrik ediyoruz. Uzun geçmişi olmayan bir laboratuvar olmasına rağmen çok büyük bir başarı gösterdiler." dedi.

SAÜ Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas ise bilimsel çalışmaların raflarda yer alan çalışmalardan ziyade uygulamaya, üretime, kurumlara ve üniversiteye katkı sağlayan bir duruma dönüştüğünde anlam kazandığını kaydetti.

Tüm ekibi kutlayan Elmas, sözlerini, "Bu önemli bir şey ve örnek olacak bir husus. Burada disiplinlerarası bir çalışma da söz konusu. Teknik bir alanda tıpla ilgili bir cihazın geliştirilmiş olması bunu gösteriyor. Bunun hem cihazın geliştirilmesi açısından hem de örnek olması açısından bizim için önemi büyük. İnşallah önemli bir katkı sağlar. Yeter ki bu tür çalışmalar olsun bu tür gelişmelerin tüm aşamalarını destekliyoruz." diye tamamladı.