Bitkiler bu laboratuvarda filizleniyor

ONUR ORHAN - Dış mekan süs bitkiciliğinin önemli merkezlerinden biri olan Sakarya'da bu yıl üniversite bünyesinde hizmete giren Bitki Doku Kültürü Araştırma ve Üretim Laboratuvarı'nda üretimi zor binlerce bitki, sağlıklı koşullarda yetiştirilip ihtiyaç olan bölgelere gönderiliyor.

Yurt içi ve dışında geleneksel yöntemlerle çoğaltılması mümkün olmayan ya da çoğaltılamayan birçok bitki türü, uygun koşullarda sterilize edildikten sonra daha az maliyetle çoğaltma kat sayısının artırılması ve hastalıktan ari şekilde üretilmesi amacıyla Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası'nın (SATSO) desteğiyle Sakarya Üniversitesi (SAÜ) bünyesinde kurulan Bitki Doku Kültürü Araştırma ve Üretim Laboratuvarı'na alınıyor.

İdeal sıcaklık ve nem koşullarının oluşturulduğu laboratuvarda özel ortamlarda çoğaltılan bitkiler, serada mevcut hava şartlarına alıştırıldıktan sonra ihtiyaç duyulan bölgelere gönderiliyor.

SAÜ Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Taki Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, özellikle dış mekan süs bitkiciliği alanında çok iyi durumda olan Sakarya'nın gelecekte çok iyi bir potansiyelinin bulunduğunu söyledi.

Bitkisel materyal temini konusunda sıkıntı yaşadıklarını aktaran Demir, laboratuvarın bu bitkisel materyal ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla kurulduğunu belirtti.

Demir, birkaç yılı alan geleneksel yöntemlerle fidan üretmenin çok geniş alanlara ihtiyaç duyduğuna işaret ederek, geniş alanlarda bu fidanları temin etmenin ise yüksek bir maliyet gerektirdiğini bildirdi.

Bu maliyeti düşürmek, çoğaltma kat sayısını artırmak, bunun yanı sıra hastalıktan ari bitki üretme hedefiyle çalışmalara başladıklarına değinen Demir, "Doku kültürü, bize bu imkanı sağlıyor. Aseptik koşullarda bitkilerin özel ortamlarda çoğaltılması esasına dayanıyor. Biz doku kültürüyle çoğaltma yapıyoruz. En büyük avantajı da hastalıktan ari bitki üretmesi, çoğaltma kat sayısının çok yüksek olması. Açık arazide bir yılda 1 milyon bitkiyi üretmeniz çok zor, çok geniş alanlara ihtiyaç duyarsınız ama bunu daha dar alanda, daha yüksek çoğaltma kat sayısı olan doku kültürü laboratuvarlarında üretme imkanına sahipsiniz." diye konuştu.

- "Çoğalma problemi olan bitkilerden başladık"

Süs bitkisi üretimine öncelikle çoğalma problemi olanlardan başladıklarını, geleneksel yöntemlerle çoğaltılması mümkün olmayan ya da çoğaltılamayan bitkilerin burada yetiştirildiğini aktaran Demir, aynı zamanda Ar-Ge çalışmalarını da sürdürdüklerini dile getirdi.

Yıl başında faaliyete başlamalarına rağmen çok iyi aşamaya geldiklerini anlatan Demir, laboratuvarın amaçlarından bir tanesinin de Sakarya'da kurulacak Mükemmeliyet Merkezi'nin uzman ve teknik eleman ihtiyacını gidermek olduğunu dile getirdi.

Demir, bitkilerin çevresel etkenlerden çok çabuk etkilendiğini, ekolojik faktörlerin bitkinin çabuk kurumasına ve ölmesine neden olacağını dile getirerek, laboratuvarda müdahale etme ve daha fazla bitkiyi kısa sürede üretme imkanları olduğunu kaydetti.

Bitkilerin laboratuvar ortamında geometrik artış gösterdiğini vurgulayan Doç. Dr. Taki Demir, sözlerini şöyle tamamladı:

"100 bin bitkiniz varsa bir sonraki aşamanız 200 bin bitki oluyor. Oysa yıl içerisinde iklime bağlı olarak döngüye tabisiniz. Kış soğukları, yaz sıcakları, çevresel kar yağışları sizi etkileyecektir. Laboratuvarda biz ideal sıcaklık ve nem koşulları oluşturarak bitkilerimizi özel ortamlarında çoğaltıyoruz."