"Kutsal zeytin" güz yemişine akademik destek

MEHMET KUMCAĞIZ - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünce likopen zengini güz yemişinin üretim sahaları genişletiliyor.

OMÜ Ziraat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Hüseyin Çelik, 7 yıl önce fakültenin 2 dönümlük araştırma ve uygulama sahasında güz yemişi yetiştirmeye başladıklarını, zamanla üretim alanlarını genişletmek için Samsun dışında Giresun, Ordu ve Rize'de de çalışmalar yaptıklarını söyledi.

Bugüne kadar 4 ilde 15 dönüme yakın güz yemişi bahçesi kurduklarını belirten Çelik, güz yemişinin domatese göre 18 kat likopen içerdiğini, eski çağlarda güz yemişinin "kutsal zeytin" olarak adlandırıldığını vurguladı.

Prof. Dr. Çelik, hedeflerinin 5 yıl içinde güz yemişi ekim alanını 25 dönüme çıkarmak olduğunu aktardı.

Kanser vakalarının sayısının her geçen yıl arttığını, sağlıklı beslenmenin kansere yakalanma riskini azalttığını hatırlatan Çelik, likopenin güçlü kansere karşı güçlü bir antioksidan olduğunu belirtti.

- Kansere karşı güz yemişi

Likopenin, birçok kanser hastalığının önlenmesinde etkin bir madde olduğunun altını çizen Çelik, bu açıdan güz yemişi ekip alanlarının genişletilmesini ve tüketiminin artırılmasını önemsediklerinin altını çizdi.

"Yapılan araştırmalara göre, likopen maddesi özelikle prostat ve meme kanseri görülme riskini azaltıyor." diyen Çelik, şöyle devam etti:

"Bu nedenle Karadeniz Bölgesi'nde yaygınlaştırmaya çalıştığımız güz yemişi meyvesi ile prostat ve meme kanserine yakalanma riskini azaltmayı amaçlıyoruz. İnsanların bu meyveyi sıkça tüketmesini istiyoruz. Güz yemişi Çin, Pakistan, Hindistan, Japonya ve Kore'de oldukça yaygın tüketiliyor. Meyve Asya'dan dünyaya yayıldı, 1800'lü yıllarda Amerika ve İngiltere'ye taşındı."

Güz yemişinin Asya ülkelerinde halk hekimliği kapsamında yüzyıllardır kullanıldığını anlatan Prof. Dr. Çelik, meyveyle ilgili şu bilgileri paylaştı:

"Güz yemişi, antibakteriyel bir meyvedir. Sağlık açısından son derece önemlidir. Başta prostat, pankreas kanseri gibi birçok kansere yakalanma riskini azaltmaktadır. Ayrıca kalp kaslarını güçlendiren ve kolesterolü düşüren bir meyvedir. Bağışıklık sistemini güçlendiren güz yemişi, hücrelerin yenilenmesini sağlamakta, erkek kısırlığına da iyi geldiği bilinmektedir. Çin geleneksel halk hekimliğinde hemoroit, kaşıntı, ağız kokusu, travmatik hasarlar, öksürük, astım, kas ağrısı, genel vücut ağrıları, el ve ayaklardaki güç kaybı, eklem iltihapları, sindirim zorlukları ve ishal tedavisinde kullanılmaktadır. Gövde ve yaprakları akciğer hastalıklarına iyi gelir. Biyoaktif bileşikler, esansiyel yağ asitleri, beta karoten, lutein, A, C, B1, B2 ve E vitaminlerince zengindir. B-karoten, likopen, bor, kalsiyum, karbonhidrat, protein, bakır, lif, yağ, folik asit, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, triptofan ve çinko içeriğinin yüksek olduğu bilinmektedir. ''

Çelik, güz yemişinin taze meyve, meyve suyu, pekmez, pestil, reçel, jöle, sos, kuru meyve olarak tüketilebildiğini, yaprak, kök ve çiçeklerinden ise ilaç sanayisinde yararlanıldığını sözlerine ekledi.