Türkiye'nin referandum tarihi

Haber7 / Ömer Faruk AKTAŞ

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, başörtüsüne yasal güvence ile ilgili TBMM’ye bir kanun teklifi vermiş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, “Gel, Anayasa güvencesi altına alalım” çağrısında bulunmuştu.

Adalet Bakanlığı, başörtüsüne ilişkin çalışmayı Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sundu. Cumhurbaşkanının da onay vermesi halinde söz konusu Anayasa değişikliği teklifi, muhalefet partilerine götürülecek.

MECLİS’TE SANDELYE DAĞILIMI

27. dönem milletvekili sandalye dağılımına göre AK Parti 286 sandalyeye sahip. Cumhur İttifakında yer alan MHP'nin 48, BBP'nin ise 1 sandalyesi mevcut. Meclis Başkanı'nı da çıkarınca ittifakın sayısal çoğunluğu 334’de kalıyor. Meclis'te şu anda CHP'nin 134, HDP'nin 56, İYİ Parti'nin ise 37 sandalyesi bulunuyor.

Anayasa değişikliği için 360 milletvekiline ihtiyaç var. Bu da muhalefet ve diğer milletvekillerinden en az 26’sının desteğini zorunlu kılıyor.

Meclis’te muhalefetin desteği sağlanmazsa teklif halka götürülecek ve sekizinci referandum için de adım atılacak.

TÜRKİYE’NİN REFERANDUM TARİHİ

Türkiye’de ilk referandum 27 Mayıs Darbesi'nden sonra hazırlanan 1961 Anayasası için yapıldı. Darbecilerin gözetiminde yapılan anayasa değişikliği yüzde 38.3 'hayır' oyuna karşılık, yüzde 61.7 'evet' oyuyla kabul edildi.

İkinci referandum ise 12 Eylül Darbesi'nden sonra hazırlanan 1982 Anayasası için yapıldı. Anayasa değişikliği yüzde 8,63 "hayır" oyuna karşılık yüzde 91,37 "evet" oyuyla kabul edildi.

Siyasi yasakları kaldıran anayasa referandumu olarak da bilinen 1987 Türkiye anayasa değişikliği referandumu Türkiye'de yapılan üçüncü halk oylamasıdır. Geçici 4. maddeyi yürürlükten kaldıran referandumda yüzde 50.16 'evet' yüzde 49.84 'hayır' oyu çıktı.

1988 Türkiye anayasa değişikliği referandumu ise yerel seçimleri bir sene öne almayı amaçlıyordu. Seçmenlerin yüzde 65’i 'hayır', yüzde 35’i 'evet' oyu kullandı. Böylece yerel seçimlerin erkene alınması için Anayasa’nın 127. maddesindeki değişiklik kabul edilmedi ve 13 Kasım 1988 olarak öngörülen erken yerel seçim yapılmadı.

Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere birtakım anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulması 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu ile gerçekleşti. Beşinci referandum yüzde 68,95 'evet' oyu ile geçti.

Anayasa Mahkemesi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve 12 Eylül Darbesi'nin sorumlularının yargılanmasını engelleyen geçici 15. maddenin öne çıktığı 26 maddelik anayasa değişikliği teklifi, 2010 Türkiye anayasa değişikliği referandum sonucunda yüzde 57,88 ‘evet’ ile anayasa değişiklikleri kabul edildi.

2017 yılında yapılan yedinci referandumda ise Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçildi.