ABD'li tarihçiden Ermeni iddialarına tepki

ABD'deki Louisville Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Justin McCarthy, Sözde Ermeni soykırımı iddialarına ilişkin, "Türklerin Ermenilere soykırım yaptığını söylemek yanlış. Yaşananlara soykırım demek, olaylara ön yargılı bakmak anlamına gelir" dedi. 

McCarthy, "Ölüm ve Sürgün" isimli kitabının Arnavutça basımının tanıtımı için Tiran'da ALSAR Vakfınca düzenlenen etkinlikte konuştu.

Sırbistan sınırlarında kalan Niş bölgesinde ve Karadağ'da, Müslüman halkın yüzde 90'ının öldürüldüğünü ya da sürgün edildiğini savunan McCarthy, Arnavutluk'taki Müslümanların yüzde 30'unun da dünya savaşlarında hayatını kaybettiğini söyledi.

McCarthy, "Bölgedeki soykırım, Ruanda'dan daha ağırdı. Arnavutluk'un güneyindeki Müslüman Arnavutlar ya öldürüldü ya da sürgüne gönderildi. Kosova'daki Müslümanlar da öyle. Buradaki etnik temizlik bununla sınırlı değil. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Arnavutluk'taki komünist rejim, kültür soykırımı yapmaya devam etti" ifadesini kullandı.

1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını da değerlendiren McCarhty, "Türkiye'nin söylediği doğrudur. Soykırım, BM tarafından daha sonra kabul edilen bir tanım. Kaldı ki Ermeni olaylarını ilk başlatan da Ermenilerdir" dedi.

McCarthy, iki tarafın da kayıplarının çok fazla olduğuna işaret ederek, "Türklerin Ermenilere soykırım yaptığını söylemek yanlış. Yaşananlara soykırım demek, olaylara ön yargılı bakmak anlamına gelir" değerlendirmesinde bulundu. 

McCarthy, Arnavutluk'ta kitabına gösterilen ilgiden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, kitabının olayları doğru bir şekilde ortaya koymak için yeterli olmadığını, Arnavut yazarların da bu konularda yazmaları gerektiğini söyledi.

 "Kitabın Arnavutçaya kazandırılması, bölge tarihi açısından önemli"

ALSAR Vakfı Başkanı Mehdi Gurra da kitabın Arnavutçaya kazandırılmasının bölge tarihi açısından önemli bir gelişme olduğunu belirterek, "Yerel tarihçiler bize İslam'ın burada zorla yayıldığını söyledi ancak McCarthy bize bu kitapta batılı kaynaklara dayanarak İslam'ın buradaki yayılışının insanların kendi hür iradesiyle olduğunu anlatıyor" dedi.

Türkiye'nin Tiran Büyükelçisi Hidayet Bayraktar, "Ölüm ve Sürgün" isimli eserin Arnavutçaya kazandırılmasının önemine değindi. Bayraktar, McCarthy'nin kitabının "Doğu Anadolu ve Kafkasya" ve "Doğuda Son Savaş" başlıklı bölümlerinde 1915 olaylarının tarihi arka planı ve iç yüzünün nesnel veriler ışığında ele alındığını, Ermeniler kadar Müslümanların yaşadığı acılara da ışık tutulduğunu vurguladı.

Bayraktar, Türkiye olarak, yaşanmış bir tarihi sıkıntıyı, adil bir hafıza oluşturarak aşmak ve gelecek nesillere kin ve nefret yerine, barış aktarmak için yürütülen çabalarda tüm tarafların açık fikirli olmaları gerektiğine inandıklarını ifade etti.

- "Bölgedeki tarih kitapları tek taraflı"

Arnavut tarihçi Pllumb Xhufi de bölgedeki tarih kitaplarının tek taraflı olduğuna dikkati çekerek, ABD'li bir yazardan böyle bir kitabın gelmesinin çok önemli olduğunu söyledi.

Xhufi, "Tarihçilerimiz sürekli Osmanlı'nın gayri müslimlere yaptığı zulümlerden bahsediyor ama bölgede Müslüman nüfusa yapılan soykırım ve etnik temizliklerden bahseden çok az. Olaylara ön yargılı değil, biraz daha tarafsız bakma zamanı geldi. Arnavutluk'un güneyindeki Çameria halkına yönelik, Kosova'daki Arnavutlara yönelik ve Bosna Hersek'teki Müslümanlara yönelik soykırımları da ele almamız gerekiyor" ifadelerine yer verdi.

Kitabın tanıtım etkinliğine Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Doğu Avrupa ve Balkanlar Daire Başkanı Mahmut Çevik, TİKA Tiran Koordinatörü Prof. Dr. Birol Çetin, akademisyenler ve vatandaşlar katıldı.