Amerika'ya Osmanlı yardımı belgelendi

II. Abdülhamid Han’ın insani diplomasi konusunda son derece duyarlı olduğunu ve 1894 yılında mağdur Amerikan halkına yapılan yardımın da bunun bir göstergesi olduğunu açıklayan Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Cevdet Erdöl, “Amerika 1894 yılında büyük bir orman yangını felaketi yaşar. Minnesota ve Wisconsin bölge halkı bu yangın nedeniyle zor günler geçirir. Yangın haberini alan dönemin Osmanlı Padişahı Cennetmekân Abdülhamid Han, bölge halkına insani yardım olarak 300 Osmanlı lirası gönderir. O gün o parayla İstanbul’un en gözde semti Bebek’te yaklaşık 60 orta halli ev alınabiliyordu. Abdülhamid Han’ın bu "insani yaklaşımı" sonrasında tüm Amerika gazetelerinde Abdülhamid Han’dan övgüyle söz edilmiştir. II. Abdülhamid Han yapmış olduğu bu insani yardımın belgelerini Osmanlı Arşivlerinde bulduk ve kamuoyu ile paylaşıyoruz.” İfadelerini kullandı.

Cennetmekân Abdülhamid Han’ın ve Osmanlının yürüttüğü insani diplomasiyi bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sürdürdüğüne dikkat çeken Rektör Erdöl “Köken, inanç, dil ve meşrep ayrımı gözetmeden, sadece kendi vatandaşlarının değil, dünyada kendine uzanacak bir yardım eli arayan tüm mazlumların ve mağdurların yanında olan bir Cumhurbaşkanımız var. Sayın Cumhurbaşkanımız, mazlum milletlerin ortak değeridir. Abdülhamid Han dönemini iyi anlayıp bugün Sayın Cumhurbaşkanımıza sahip çıkmak necip milletimiz için tarihsel bir görevdir” şeklinde konuştu.

İşte Amerika’ya yapılan yardıma ait belgelerden bazı kısımlar:

Dâhiliye Nezareti Mektubî Kalemi müsveddelerine ait evrak

Sadaret makamına

Amerika'nın kuzeybatı tarafındaki ormanların yanmasından dolayı zarar görenlere yardım için Osmanlı Hükümeti tarafından 300 lira gönderilmesi Sultan II. Abdülhamid'in emri gereğidir. Emir Maliye ve Hariciye Nezaretlerine tebliğ edilmiştir. Emrin acilen yerine getirilmesi hususunda yazılan 9 Eylül 1894 tarih ve 1775 numaralı Sadaret tezkeresi üzerine havale edildiği Muhasebe'den yazılan derkenardaki bilgi üzerine, söz konusu meblağın ödenmesi için Maliye Nezareti tarafından işlemde bulunulması tabiidir. Ancak Dâhiliye Nezareti bütçesine dâhil edilen atiyye tertibi bitmiştir. Bu yüzden bahse konu olan meblağın bu seneki bütçe açığına ve tertibi fazlasına ilâve edilerek karşılanması hususunda izin vermenizi talep ediyoruz.

20 Eylül 1894

BOA, DH-MKT, 286/32

Bâbıâli

Nezâret-i Umûr-ı Hariciye

Terceme Odası

Hariciye Nezareti'nden 15 Eylül [18]94 tarihiyle Washington Büyükelçiliği'nden gelen 225 numaralı telgrafın tercümesidir.

New York Belediye başkanı, orman yangınlarında zarar görenlere yardım amacıyla Sultan II. Abdülhamid tarafından ihsan edilen paradan dolayı teşekkürlerini padişah hazretlerine arz edip bildirmemi rica etti. Amerika gazetelerinin hepsi bu ihsandan bahsediyorlar.