İşte tarihteki ilk bisiklet -Resimli-

Geçen bültenimizde başladığımız 1964 basımı Doğan Kardeş Yayınları’ndan çıkan Resimli Bilgi ansiklopedisindeki bisiklet hakkındaki yazılara devam ediyoruz. Günümüzden 40 yıl önce yayınlanmış bir ansiklopedide bu kadar teferruatlı ve güzel anlatılmış bilgilerin bulunmasına sevinmek mi üzülmek mi gerek bilinmez. Türkiye’de 60’li yıllarda bile bu kadar güzel yayınların bulunması ülkenin nasıl bir gelişme gösterdiğinin bir kanıtı. Öte yandan hem günümüzde yaşadığımız kültür yozlaşmasını düşünüp, hem de 60’li yıllarda Türkiye’de nasıl bir bisiklet bilincinin bulunduğunu (bisiklet ehliyetini yaşı büyüklerimiz hatırlayacaklardır) görünce „nereden nereye“ deyip hayıflanmamak da elde değil.

Lafı fazla uzatmayıp bisiklet hakkındaki malumata gecelim isterseniz. Bu sayımızda kısaca bisikletin doğuşunu anlatacak, bir sonraki sayımızda ise 60’li yıllarda bisiklet tekniği, nasıl bisiklet seçildiği konularına bakacağız. Virgülüne dokunmadan alıyoruz:

Bisiklet

Bugün yeryüzünde 100 milyondan fazla bisiklet var : Caddelerin her gün yeni yeni otomobillerle dolup taşmasına, son modellerin bütün rahatlık ve gösterisine rağmen halkın en çok tuttuğu taşıt yine de bisiklettir. Bisikletin özellikle şehir içinde sağladığı kolaylıkları düşünecek olursak bunların bir otomobilin sağladığı imkânlardan hiç de aşağı kalmadığını görürüz. Birincisi, bisiklet nispeten basit bir makinedir. Uzun ve pahalı bir bakimi gerektirmez. Üstelik çok az yer tutar.Bir duvar kenarına ya da bir apartman holüne rahatça bırakabiliriz. Trafiğin sıkışık olduğu bir caddede sıralanmış otomobilleri düşünün. Bisikletli biri bütün bu taşıtların arasından kolayca sıyrılarak kendine yol bulup ilerleyebilir. Bisikleti karıncaya benzetmek hiç de yanlış olmaz: kendinin 10 misli ağırlığındaki yükü taşır, karıncadan çok daha hızlı yol alır… Bisikletinize saatte 15-20km’lik bir hız sağlamak isterseniz yürürken harcadığınız enerji kadar bir enerji sarf etmeniz yeter. Yerin düz veya çukurlu olusu bisiklet için hiçbir engel meydana getirmez. hiçbir taşıtın giremediği yerlere kolayca girip çıkabilir. Açık havada yaptığımız bir bisiklet gezintisi, bize tabiatın güzelliklerini içimize sindire sindire seyretmek imkânını verir. Gittikçe telaşçı ve aceleci olan çağımızda bisiklet özgürlük ve iç huzurun bir timsalidir.

Bisikletin Kısa Tarihi

Tekerleğin pek eski çağlarda meydana getirilmiş olmasına rağmen bisikletin keşfi çok yeni sayılır. Bisiklete benzer makinelerin ilk olarak 18’inci yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıktığını görüyoruz. Bisiklet, birçok makinenin uğradığı talihsizliğe uğramamış, icadıyla birlikte başarıya ulaşmıştır. Ufak bir gayretle bu kadar çabuk ve kolay yol almanın sırrına o yıllarda kimse akil erdirememişti.

1791

Bisiklet Fransa’da doğdu. İki tekerlekli bir oyuncak yapmayı düşünen Sivrac Kontu ilk olarak „bisiklet“ fikrini de gerçekleştiriyordu. Pedalı olmayan bu acayip