Facebook'ta Çin merkezli dezenformasyon ağı iddiası

Facebook'un çatı şirketi Meta'dan yapılan açıklamada, aralarında uydurma bir "İsviçreli bilim insanına" ait hesabın da olduğu sahte hesapların, "ABD'nin yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) kökenlerine ilişkin yeni soruşturma başlatılması için bilim insanlarına baskı yaptığı iddiasını yaymak için kullanıldığı" iddia edildi.

Şirket, ağın Çin hükümetiyle bağlantılı olduğunu ileri sürmekten kaçınırken Çin devlet şirketlerinin bazı çalışanları ile devlet medyasının ağ aracılığıyla yayılan temelsiz iddiaları yaymak için çalıştığına dikkati çekti.

Yapılan soruşturmada, sahte hesaplarla Çin'in Çıngdu kentindeki bir teknoloji şirketi ve yurt dışında faaliyet gösteren bazı Çinli altyapı şirketlerinin çalışanları arasında bağlantılar tespit edildiği kaydedildi.

Açıklamada, ağın operasyonunun, temmuzda "İsviçreli bir biyolog" olduğu iddia edilen "Wilson Edwards" adlı kişi adına sahte hesap açılmasıyla başladığı ardından söz konusu hesaptan "ABD'li yetkililerin virüsün kökenlerine dair yeni bir soruşturma başlatılmasına destek vermeleri için bilim insanlarına büyük baskı yaptığı ve hatta tehdit ettiği" şeklinde iddia ortaya atıldı.

Paylaşılmasından birkaç saat sonra mesaja yüzlerce sahte hesaptan beğeni, alıntı ve yorumlar gelmeye başladı.

Aynı hafta içinde Çin devlet medyası organları, sanki gerçek bir bilim insanı tarafından paylaşılmışçasına mesajı haberlerinde alıntıladı.

DEVLET MEDYASI ALINTILADI

Devlete ait China Daily gazetesindeki bir makalede, "İsviçreli bir biyolog" olduğu iddia edilen Wilson Edwards'ın Facebook hesabında, "Bir biyolog olarak Kovid-19'un kökenlerini araştırmanın nasıl siyasallaştırıldığına şaşkınlıkla tanık oluyorum." ifadesine yer verildiği aktarıldı.

Komünist Parti kontrolündeki Shanghai Daily gazetesinin haber portalı "Shine"da da "Avrupalı biyolog" olarak tanıtılan Wilson Edwards'ın, "Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) patojenlerin kökenlerinin araştırılmasına danışmanlık eden kurulunun 'siyasi araç' olarak kullanılacağına dair endişeleri olduğu" aktarılarak bilim insanının "ABD, köken araştırması konusundan Çin'e saldırmayı o kadar takıntı haline getirdi ki gerçek veri ve bulgulara gözünü açmaya gönüllü değil." ifadelerini kullandığı ileri sürüldü.

Meta adına soruşturmayı yürüten Ben Nimmo, "Bu, sahte bir imajı sonsuzca çoğaltan çevrim içi aynalı salon gibi ABD karşıtı dezenformasyon için kullanıldı." değerlendirmesinde bulundu.

UYDURMA OLDUĞU AÇIKLANMIŞTI

Dezenformasyon ağı ilk kez 11 Ağustos'ta İsviçre otoritelerinin ülkede "Wilson Edwards" adlı bir bilim insanının yaşamadığını açıklamasıyla açığa çıkarılmıştı.

İsviçre'nin Pekin Büyükelçiliği, yapılan açıklamada, "Son birkaç gündür Wilson Edwards adlı, Çin basını ve sosyal medyasında atıf yapılan, biyolog olduğu iddia edilen kişiyi arıyoruz. Eğer yaşıyorsan seninle tanışmak istiyoruz." ifadelerine yer vermişti.

Açıklamada, "Bunun yalan haber olması daha olası görünüyor. Çin basını ve internet kullanıcılarına, bu kişiye atıf yapılan haber ve paylaşımları kaldırmaları çağrısında bulunuyoruz." değerlendirmesinde bulunulmuştu.

Açıklamada, İsviçre'de Wilson Edwards adlı kişiye ait vatandaşlık kaydı olmadığı, bu adla yayımlanmış akademik çalışma bulunmadığı vurgulanmıştı.

Büyükelçiliğin uyarısının ardından medya organlarının haberlerindeki söz konusu atıflar kaldırmıştı.