Camı şiire dönüştüren sanatçılar

 27 Nisan'a kadar açık kalacak "Gallé Daum Lalique... Camın Şairleri" adlı sergide, 172 parça şiir gibi işlenmiş sürahiler, lambalar ve vazolar bulunuyor.

Fransız cam sanatının öncü isimlerinden Émile Gallé'nin (1846-1904), üzerinde peygamberdevesi ve kınkanatlı böcek bulunan vazosunu izlerken sıradan bir eserle karşı karşıya olmadığınızı anlarsınız. Basit bir vazo değildir yaptığı, camı şiir gibi işler sanatçı. Daum Nancy imzalı sonbahar vazosu da o kadar gerçekçidir ki, yine aynı hisse kapılırsınız. Vazonun üzerindeki yaprakları dökülmüş, rüzgârda savrulan ağaç dalları ve yağmur damlaları sizi, 20. yüzyılın başında Avrupa'yı etkileyen süsleme sanatı Art Nouveau ile tanıştırır.

Mimari ve dekoratif alanda yenilikçiliği esas alan, mobilya, obje ve cam gibi işlevselliği yüksek araçlara kalite kazandıran Art Nouveau, estetik dekoratif süslemelerin yanı sıra botanik bilgisinin de sıklıkla kullanıldığı bir sanat akımı olarak biliniyor. 1800'lü yıllarda bu akımın öncüsü olan birçok firma ve tasarımcı kısa sürede adını duyurur. Bunlar Avrupa'da; Émile Gallé, Daum Kardeşler ve René Lalique, Amerika'da ise Tiffany'dir.

Her bir sanatçı vazo, lamba, masa, saat, cam panolar, araba maskotları, mücevher hatta parfüm şişelerini şiir gibi işlerler. O dönemde yapılan 172 eseri İzmir Arkas Sanat Galerisi'nde görmek mümkün. Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı, koleksiyoner Lucien Arkas'a ait olan eserlerin yer aldığı "Gallé Daum Lalique... Camın Şairleri", sizi 20. yüzyılın başlarında Fransa'da filizlenen Art Nouveau akımının cam sanatındaki en önemli üç temsilcisi: Émile Gallé, Daum kardeşler ve René Lalique ile buluşturuyor.

Türkiye'nin Art Deco alanındaki ilk sergisi olan Camın Şairleri ile Art Nouveau akımının dekoratif sanatlar alanındaki temsilcisi Émile Gallé'yi tanıyacak, öncülüğünü üstlendiği cam sanatındaki yenilikçi anlayış hakkında fikir sahibi olacak ve Nancy Ekolü'nün (École de Nancy) en büyük temsilcilerinden Daum Kardeşler ile ünlü tasarımcı René Lalique'in dünyanın çeşitli noktalarından bir araya getirilmiş eserlerini görebileceksiniz.

Kendisini “mutluluğun emekçisi” olarak tanımlayan Émile Gallé felsefe, edebiyat ve botanik eğitimi alır. O yıllarda cam sanatı ve mobilya tasarımı alanında çalışmalar yapan sanatçı, zamanla çeşitli cam süsleme tekniklerini araştırır ve yeni dönem cam sanatına liderlik yapar. Gallé, Daum ve Lalique camları bu dönemin ruhunu yansıtması bakımından önemli. 1920'lerden sonra kübizm etkili Art Deco sanat akımı ile gizemli ve muğlak olandan, kesin hatlı ve geometrik olan tarza geçiş yaşanır.

20. yüzyılın başında kişisel emeğin, bilim ve teknolojinin getirdiği olanaklarla bütünleşmesi, konularında uzman sanatçı ve zanaatçıların ortak çalışması sonucu değerli eserler üretilir. Atölyede üretim, “tek ve biricik” olandan, zamanla kaçınılmaz olarak seri üretime yönelen bir süreç izlemiştir. Bu süreç, günümüzde sanayi üretiminin kesin zaferi ile sonuçlanır. Özel ve seçkin tasarım ürünleri olan Art Nouveau ve Art Deco objelere olan ilgi ve talep 1960'lardan günümüze devam ediyor.