1926 tarihli belgede Trabzon'da petrol izleri: Osmanlı'da enerji keşifleri

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası'nın kütüphanesinde bulunan belge, geçtiğimiz yıllarda Araştırmacı Yazar Mustafa Yazıcı tarafından Osmanlı Türkçesi'nden Türkiye Türkçesi'ne aktarıldı. Yazıcı, Doğu Karadeniz'de Trabzon'un Sürmene ilçesi açıkları ile Rize'nin Çayeli ilçesi açıklarında deniz sahasında petrolün bulunduğunun yıllardır konuşulduğunu ancak ilk kez karada petrol izlerinin bulunduğu ile ilgili tarihi vesikalara ulaşıldığını belirtti.

PETROL VARLIĞI 98 YIL ÖNCE KAYITLARA GEÇMİŞ

Tarihi belgelerde Trabzon'un Zağnos ve Kemerkaya bölgelerinde yer alan derelerden denize petrol sızdığı ve bu nedenle balık ölümlerinin yaşandığı anlatılıyor.

Doğu Karadeniz'de karada petrol izleri bulunduğunun tarihi vesikalarda yer aldığına dikkat çeken Yazıcı şöyle konuştu:

"Bu konu bugüne kadar hiç ele alınmadı. Bu belgenin bulunduğu kitap Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası'ndadır. O kitapta 2.5 sayfalık 1926 tarihinde İstanbul Ticaret Odası'na yazılan rapor var. Osmanlı yazılan raporda 15 satırlık petrol bölümü var. 2000'li yılların başında o kitabı fark ettim. O kitapta Atatürk döneminde illerden yazılan raporlar var. O kitabı benden tercüme yapılmasını istediler. Sayfalara baktığımda 'Trabzon madence Türkiye'nin en zengin şehri' diyor. Her yerinde maden suyu vardır.

SÖZ KONUSU DERELERİN ÜSTÜ KAPATILMIŞ

Petrol iki yerden Zağnos ve Kemerkaya'daki iki dereden sızıntı yapar. Oradaki balıkları öldürür diyordu. 25-30 sene önce tercüme ettiğimde ben belirtilen iki noktadaki yaşlılara kitaptan bahsederek petrol kokusu olup olmadığını sordum. Genellikle yazları Ağustos aylarında bir koku duyduklarını söylediler. Osmanlıca belgede Trabzon'daki petrolün karadan denize sızdığı yazıyor. Böyle bir sızıntı 1926 yılında haber verilmiş. Bu konuyu kimse ele almadı. Şuan zaten petrol sızıntısının olduğu belirtilen derelerin üstü kapatılmış durumda".