Özgürlük Anıtı'nın Osmanlı'dan ABD'ye uzanan tarihi yolculuğu: Sultan Abdülaziz imzaladı
Özgürlük Anıtı'nın Osmanlı'dan ABD'ye uzanan tarihi yolculuğunu keşfedin. Sultan Abdülaziz'in onayıyla yapılan dev heykel, Fransa'dan Amerika'ya nasıl gönderildi?
NewYork'taki adalardan birinde konumlandırılmış; sağ elinde meşale ve sol elinde bir kitabe bulunan 93 metrelik dev heykel Özgürlük Anıtı, günümüzde Amerikan ulusunun simgesi haline gelmiş bulunuyor.
Özgürlük Anıtı'nın arkasındaki gerçek ise bambaşka olduğu ortaya çıktı. Bu heykelin aslında Osmanlı padişahlarından Abdülaziz'in Süveyş Kanalı'nın açılış töreni için hazırlandığı ve kanalın girişine dikilmek üzere Fransız bir heykel tıraşa yaptırdığı dikkat çekti. Peki, bu nasıl oldu? Gelin, bu dev heykelin yaklaşık 4800 mil uzunluğundaki yolculuğunu birlikte inceleyelim.
ÖZGÜRLÜK ANITI'NIN OSMANLI İLE BAĞLANTISI
Özgürlük heykeli, İngiltere ve Fransa'yı harekete geçiren Süveyş Kanalı'nın inşasıyla ilgili bir proje. Heykelin tüm yapım masrafları Osmanlı kasasından çıkıyor. 19.yy'da Mısır, Osmanlı topraklarına dahildi ve 'Hidiv' denilen valiler tarafından yönetiliyordu.
1854 yılında Süveyş Kanalı projesi, Mısır Hidivi Said Paşa tarafından Fransız Mühendis Ferdinand de Lesseps'e hazırlatıldı ve dönemin padişahı Abdülaziz'e sunuldu. Projenin arkasında Fransa vardı ancak Hindistan ve Akdeniz'deki hakimiyetini zayıflatacağı için İngiltere bu projeye karşı çıkıyor ve projeyi reddetmesi için padişaha baskı kuruyordu. Osmanlı ise o dönemde Fransa ve İngiltere'nin farklı siyasi tutumuna karşı kendi konumunu net bir şekilde belirleyememişti.
Yine de Said Paşa, padişahın onayını beklemeden projeye 'evet' dedi ve çalışmalar başladı. Sultan Abdülaziz ise 12 yıl sonra, yani 1866 yılında projeye gerekli izni verdi.
Konuya bir parantez açarsak; Akdeniz'le Kızıldeniz'i bağlama fikri ise çok daha eskilere dayanıyor.
SÜVEYŞ KANALI İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN
SÜVEYŞ KANALI VE HEYKELİN DOĞUŞU
Ancak bu süre zarfında, 1863 yılında Said Paşa vefat etti ve yerine İsmail Paşa geldi. İsmail Paşa başta kanal yapımına pek ehemmiyet vermese de sonradan çalışmaları hızlandırdı.
Fransa tarafıyla Said Paşa arasında yapılan Süveyş Kanalı anlaşmasında 'heykel' maddesi vardı. Buna göre kanalın Akdeniz'e açıldığı yere dev bir heykel dikilecekti.
Heykel, 'Asya'nın ışığının Mısır'dan geldiğini' temsil etmek üzere; geleneksel Mısır kıyafetleri giymiş bir kadın şeklinde olacak ve bilgeliği temsil edecekti. Bu yüzden de bir elinde meşale, diğer elinde kitabe tutacaktı.
"MÜSLÜMAN TOPRAKLARDA HOŞNUTSUZLUK YARATIR"
Böylece Fransız heykeltıraş Frederic Auguste Bartholdi tarafından birkaç sene içinde yapıldı ve gemiyle Mısır'a getirilmek üzere hazırlandı.
Ancak Hidiv İsmail Paşa, son anda heykel işinden vazgeçti. İsmail Paşa, bu büyüklükte bir heykelin Müslüman memlekette hoşnutsuzluk yaratacağı gerekçesiyle heykelin getirilmemesi talimatını verdi.
Fransız heykeltıraş ne kadar uğraştıysa da İsmail Paşa'yı ikna edemedi. Süveyş Kanalı, 1869 yılında görkemli bir törenle heykelsiz olarak açıldı.
FRANSA'DAN ABD'YE HEDİYE EDİLEN HEYKEL
Bu gelişmelerden sonra dev heykel, Fransa'da bir depoda bekletildi. Fransa ve ABD arasında o dönemde yaşanan dostluk sebebiyle bu dev heykel, Fransa Hükümeti tarafından ABD'ye hediye edildi.
Heykelin yüzü ve bazı parçalar değiştirildi. Birbirine monte edilecek şekilde 350 parçadan oluşan dev heykel, gemiyle NewYork'a getirildi ve NewYork'un girişindeki adalardan birine yerleştirildi.
Özgürlük Heykeli, günümüzde 'dünyayı aydınlatan özgürlüğün sembolü' olarak ABD ulusunun simgesi haline geldi.
