Joe Biden yönetimindeki ABD’nin 2022 yılı için savunma bütçesinin 753 milyar dolar olması öngörülüyor. ABD hem dünyanın en büyük savunma bütçesine sahip, hem dünyanın en büyük silah satıcısı. Biden’in Demokrat Partisi’nin “İlericiler” kanadıysa savunma bütçesinin azaltılmasını savunuyor. İlerici kanat silah şirketlerinin Amerikan siyasetini yönlendirmesine de itiraz ediyorlar. Trump Yönetimi dahil olmak üzere önceki ABD yönetimlerinde büyük silah şirketlerinde üst düzey yönetici olarak çalışan bir çok isim Savunma Bakanlığı dahil olmak üzere kritik makamlara getirildiler. Büyük silah şirketleri bir taraftan seçim kampanyalarına, kendilerine yakın adaylara ve diğer taraftan da lobi faaliyetlerine milyarlarca dolar harcadılar.

Biden Yönetimi de “Amerikan Askeri Endüstriyel Kompleksi”nin çıkarlarını ilerleten ve “döner kapı” olarak nitelendirilen bu mekanizmanın dışında değil. Trump’ın Savunma Bakanlarından Mark Esper daha önce silah şirketlerinden “Rayhtheon”un lobicisiydi. Biden’ın Savunma Bakanı emekli general Lloyd Austin de bu şirketin yönetim kurulundaydı.

Demokratlar’ın İlerici kanadı, Amerikan silahlarının yabancı ülkelere satışında insan hakları kriterlerine azami önem gösterilmesini istiyorlar. Konu İsrail olduğunda durum değişiyor. ABD Kongresi’ndeki her iki parti de İsrail’in her koşulda desteklenmesi için ittifak halindeler. Kongre’de az sayıda kişi bu ittifakın dışında kalıyor. Tabii bu isimler derhal “İsrail Lobisi”nin hedefi haline geliyorlar. Son yıllarda, bilhassa Demokrat Parti’nin yeni kuşakları “iki partili koşulsuz İsrail ittifakı”nı sorguluyorlar. Demokratların İlerici kanadı bu eğilimi temsil ediyor.

ABD İsrail’e askeri yardım kapsamında her yıl 3. 8 milyar dolar veriyor. Son elli yıl içinde ABD’nin İsrail’e yaklaşık çeyrek trilyon dolar akıttığı tahmin ediliyor. İsrail ABD’nin en önde gelen ayrıcalıklı silah müşterisi. İsrail’in Gazze saldırılarında kullandığı silahların büyük kısmı Amerikan silahları. Son İsrail saldırısında 67’si çocuk, 39’u kadın olmak üzere 254 Filistinli hayatını kaybetti. ABD Başkanı Biden, İsrail’e 735 milyon dolarlık hassas güdümlü füze satışı için onay vermişti. Biden’ın satışla ilgili kararı incelenmesi için Mayıs ayı başlarında ABD Kongresi’ne gönderilmişti. İlerici kanada mensup bazı vekiller ile Senatör Bernie Sanders İsrail’in Gazze saldırıları gerekçesiyle satışın engellenmesi yönünde girişimlerde bulundular.

Biden Yönetimi giderek güçlenen İlerici kanadın dış politikayla ilgili talepleriyle koşulsuz İsrail destekçiliği arasında sıkışıyor. “Savunma harcamaları” ve” İsrail’e koşulsuz destek” Demokrat Parti’deki en belirgin ihtilafların başında geliyor. Analizciler Demokrat Parti’deki ‘İsrail çatlağı’nın şimdiye kadar görülmemiş ölçüde önem kazandığına bilhassa dikkat çekiyorlar.

ABD’de dünyadaki yüzlerce askeri üsse, “sonu gelmez savaşlar”a ve İsrail’e akıtılan trilyonlarca doların Amerikan halkının acil ihtiyaçları için harcanması gerektiğini düşünenlerin sayısı giderek artıyor. Kuşkusuz bu artış ABD’nin dış politikasına da bir şekilde yansıyacaktır. Demokrat Parti’nin İlerici kanadına mensup vekiller onlarca yıldır ABD Kongresi’nde yer alan kaşar siyasetçileri ön seçimlerde mağlup ederek seçilmeyi başardılar. Mesela, son seçimlerde İlerici kanattan Siyahî Amerikalı Jamaal Bowman, 32 yıldır Kongre üyesi olan meşhur İsrail yanlısı Eliot Engel’i ön seçimlerde yarış dışı bıraktı. Dış İşleri Komitesi’nde başkanlık dahil uzun yıllar görev yapan Engel, İsrail’e yaptığı hizmetleri anlatarak Kongre’ye veda etmişti.

İsrail’e silah satışını engelleme girişimlerinin mevcut şartlarda sonuca ulaşması mümkün gözükmese bile bu girişimler güçlenen bir eğilime işaret ediyor. 21-23 Mayıs arasında yapılan bir ankette Demokratlar’a oy veren seçmenlerin yüzde 53’ü silah satışının koşullandırılmasını destekliyor. Cumhuriyetçi seçmenlerin yüzde 53’ü ise satışın engellenmesine karşı çıkıyor. Ankete katılanların sadece yüzde 51’i İsrail’e engelsiz silah satışını destekliyor. Bu rakamlar “İki partili koşulsuz İsrail desteği”nin Amerikalı seçmenler nezdinde zayıfladığını gösteriyor.

Yenişafak