Döviz Kuru, Enflasyon, Politika Faizi, Ödemeler Dengesi ve Kamu Bütçesinde 2024 değerlendirmeleri ile 2025 beklentilerinin ülke, sektör ve işletmelere muhtemel etkilerinin yorumlanması ve geleceğe yönelik beklentilere ışık tutabilmek amacıyla kaleme aldığım yazı serimde dün Politika Faizi, Ödemeler Dengesi ve Kamu Bütçesi konularını değerlendirmiştim. Yazımın ikinci bölümünde ise Döviz Kuru’na dikkat çekmek istiyorum.

Döviz Kuru

Geçtiğimiz yıl döviz kurunda (USD/TL) yıl sonu beklentileri birkaç kez aşağı yönde revize edilmesine rağmen 2024 yılını beklenmeyen bir seviyede ve 35 TL civarında tamamlamıştır. USD/TL’de 2025 sonu için beklentiler 40 TL-42 TL aralığındadır. Ancak döviz kurunda; Kasım 2002-Nisan 2013 arasındaki en uzun istikrarlı dönemi unutmamak ve benzer bir sürecin tekrarlanma ihtimalini gözden uzak tutmamak gerekmektedir. Kasım 2002’de 1,68 TL olan USD/TL, dönemi 1,85 ile tamamlamıştır. On yılı aşan sürede %10 civarında değer kaybeden TL’nin yıllık değer kaybı sadece %1’dir.

Enflasyon ile mücadeleye destek veren, ödemeler dengesine net katkı sağlayan, piyasa dinamikleriyle uyumlu, istikrarlı ve öngörülebilir bir döviz kuru ekonomik dengeler açısından sürdürülebilir kur düzeyidir. Ekonomi politikasının en önemli hedeflerinden biri; enflasyonun düşürülmesi, ödemeler dengesinin sürdürülebilir seviyede tutulması ve TCMB rezervlerinin güçlendirilmesidir. 

Özellikle 2021 ve 2022 yılında hızlı artan kur, Cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra izlenen ekonomi politikalarının etkisiyle sınırlı bir artış trendine girmiştir.  Ödemeler dengesindeki pozitif gelişmelerin etkisiyle TCMB rezervlerinin artması ve izlenen ekonomi politikasındaki kararlılık, döviz kurundaki hızlı artış beklentilerini önemli ölçüde törpülemiştir. USD/TL’de 2024 yılının ikinci yarısındaki değer artışı USD’nin uluslararası piyasalarda bütün para birimlerine karşı değer kazanmasından kaynaklanmaktadır.

Geçtiğimiz yılın başında 1,06 seviyelerinde olan EUR/USD paritesi düzenli artışlar ile Eylül sonunda 1,11 seviyelerine yükselse de bu tarihten sonra hızlı düşüşle yıl sonunda 1,04’e gerilemiştir.  Ocak 2025’te 1,02’ye kadar gerileyen EUR/USD paritesinin, yeni Amerikan yönetiminin izleyeceği ekonomi ve siyasi politikalara bağlı olarak daha düşebileceği beklentileri yaygınlaşmaktadır. 

USD/TL için 2024 başında yıl sonu beklentileri; 42 TL -45 TL aralığında iken yılın ikinci yarısına doğru 40 TL-42 TL aralığına ve üçüncü çeyrek başında da 37 TL-40 TL aralığına çekilmiştir. Yıl başına göre birkaç kez aşağı yönde revize edilen beklentilere rağmen USD/TL, 2024 yılını beklenmeyen bir seviyede ve 35 TL civarında tamamlamıştır.

USD/TL’de 2025 sonu için beklentiler 40 TL-42 TL aralığındadır.  Ancak döviz kurunda; Kasım 2002-Nisan 2013 arasındaki en uzun istikrarlı dönemi unutmamak ve benzer bir sürecin tekrarlanma ihtimalini gözden uzak tutmamak gerekmektedir. AK Parti’nin açık ara birinci olduğu ve güçlü tek parti hükümetinin devam ettiği ilk yıllarda, global konjonktürün katkısı, siyasi ve ekonomik reformlar eşliğinde istikrarlı ve yüksek büyüme dönemi yaşanmıştır. Kasım 2002’de 1,68 TL civarında olan USD/TL, düşüş yönündeki dalgalanmalara rağmen dönemi 1,85 ile tamamlamıştır. On yılı aşan sürede TL %10 civarında değer kaybederken yıllık değer kaybı sadece %1 civarındadır.