Rusya'nın başkenti Moskova'da bir konser salonuna düzenlenen kanlı terör saldırısını IŞİD'in Horasan kolu üstlendi. Saldırının gerçekten IŞİD-H tarafından düzenlenip düzenlenmediği konusunda tartışmalar olsa da (Rusya Ukrayna'yı suçlarken, Kiev bu suçlamaları reddediyor) olay IŞİD-H'nin son yıllarda Rusya'ya yönelik iyice artan tehditlerini gündeme getirdi.

IŞID-H NASIL VE NE ZAMAN KURULDU?

Bu konuya girmeden önce, IŞİD-H'nin kuruluşuna dair birkaç kelam etmek istiyorum. IŞİD'in 2014'te Irak ve Suriye'de halifelik ilan etmesinden kısa bir süre sonra, Pakistan Talibanı'nın eski üyeleri, dönemin IŞİD lideri Ebubekir el-Bağdadi'ye bağlılıklarını ilan etti. Daha sonra bölge ülkelerinden kendine adam devşiren IŞİD, 2015'in başlarında örgütün Horasan kolunun kurulduğunu duyurdu. Tabii Horasan adının tarihi bir anlamı vardı. Horasan; günümüz Afganistan, Pakistan, İran ve Orta Asya'yı kapsayan çok geniş bir coğrafyaya verilen ad ve bölge insanı için önemli.

Bölgede bir şekilde kalıcı olmayı başarmış olsa da IŞİD-H, Taliban ve ABD'yle girdiği mücadele istediği mevziyi hiçbir zaman kazanamadı. Bu yüzden, özellikle de intihar saldırılarıyla varlığını devam ettirmeye çalışıyor.

IŞİD-H, NE TÜR SALDIRILAR GERÇEKLEŞTİRİYOR?

IŞİD-H, Afganistan ve Pakistan'da son yıllarda meydana gelen en kanlı saldırılardan bazılarının sorumluluğunu üstlendi. Camiler, hastaneler ve halka açık yerler de örgütün saldırılarına hedef oldu. Terör örgütü, başta Şiiler olmak üzere esas olarak "sapkın" gördüğü Müslümanları da hedef alıyor. Hatta Şiileri "mürted" olmakla suçluyor. Örneğin, Mayıs 2020'de Kabil'de Şiilerin çoğunlukta olduğu bir mahallede bir doğum hastanesine düzenlenen saldırıda 16'sı anne ve yeni doğan bebek olmak üzere 25 kişi hayatını kaybetti.

İran'da, Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü'nün eski komutanı Kasım Süleymani'nin Bağdat'ta Ocak 2020'de bir Amerikan saldırısında öldürülmesinin dördüncü yılı dolayısıyla 3 Ocak 2024'te düzenlenen anma töreninin yapıldığı Kirman'da, mezarlık yolunda 20 dakika ara ile iki patlama meydana gelmiş, onlarca kişi ölmüş yüzlerce insan yaralanmıştı. Bu saldırıyı da IŞİD üstlenmişti.

Mesela örgüt yine, 2021 yılında Kabil'in uluslararası havaalanına düzenlenen ve ABD'nin ülkeden kaotik tahliyesi sırasında 13 ABD askerinin ve çok sayıda sivilin ölümüne neden olan saldırıyı da gerçekleştirmişti.

PEKİ IŞİD-H NEDEN RUSYA'YI HEDEF ALDI?

Örgüt, uzun süredir Taliban ve çekilmeden önce de ABD güçleriyle mücadele etti. Bu mücadele sonucunda örgütün Horasan kolu bitme noktasına gelmiş durumda. Ağır kayıplar veren IŞİD-H, son yıllarda Rusya'ya karşı özellikle de Kafkasya'da örgütlenmeye çalışıyor. Bildiğiniz üzere Putin, Rusya'nın başına geçtiği gibi Çeçenistan'a karşı ağır bir savaş başlatmış ve on binlerce insanı katletmişti.

Rus topraklarında güçlenme hedefi koyan IŞİD-H, Putin'i sadece Çeçenistan'da değil Suriye'de de Müslümanlara karşı baskı uygulayan bir figür olarak görüyor; Putin ve Rusya'nın elinde Müslüman kanı olduğunu söylüyor. Uzun süredir Putin yönetimini hedef alan ve tehditvari açıklamalar yapan terör örgütü IŞİD-H, Eylül 2022'de Kabil'deki Rusya Büyükelçiliği'ne ölümcül bir intihar saldırısı düzenlemişti. 2015'te de Mısır'dan kalkan bir Rus uçağına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 224 kişinin hayatını kaybettiği saldırıyı üstlenmişti.

ABD'nin Moskova Büyükelçiliği, 8 Mart 2024'te hem Rus makamlarını hem de Rusya'daki vatandaşlarını büyük bir terör saldırısı olabileceği uyarısında bulunmuştu. Rusya ise, IŞİD'in bir sinagoga saldırısının önlendiğini duyurmuştu.

Suriye ve Irak'ta gücü azalmış olan IŞİD, Rusya'ya bağlı Çeçenistan, Dağıstan ve İnguşetya topraklarında güçlenmeye ve yeni militanlar kazanmaya çalışıyor. Örgüt ayrıca, Moskova'ya karşı olan bazı Orta Asyalı isimleri de üye olarak kabul ediyor. Son saldırıyı gerçekleştirenler de Tacikistan uyruklu zaten.

Sağlıcakla kalın.