Bu hafta, 20 Ocak'ta göreve başlayan ABD Başkanı Donald Trump'ın görevdeki üçüncü haftası. Trump ve ekibi, bu hafta aldığı kararlarla yine manşetlerdeydi: Gazze'yi "ele geçirmek" istedi, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) yaptırım kararı aldı, Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı (USAID) kapatmaya çalıştı ve daha niceleri. Peki Trump bir haftada hangi kararları aldı? Kaçıranlar için alınan 15 kararı hatırlatmak istedim.

"GAZZE'Yİ DEVRALMA" İSTEĞİ

Trump, 4 Şubat'ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı basın toplantısında ABD'nin Gazze'de "yönetimi devralacağını" burada yaşayanların başka bir yere yerleşmesi gerektiğini söyledi. Uluslararası kamuoyuna sürpriz olan bu çıkışla ilgili son açıklamasını 6 Şubat'ta sosyal medya hesabından yapan Trump, benzer ifadeleri tekrarladı ve "Dilistinlilerin bölgedeki güvenli ve güzel mahallelerde, yeni ve modern evlere yerleştirilebileceğini" ifade etti.

USAID'E KİLİT

Trump, 20 Ocak 2024'te yayımladığı başkanlık kararnamesiyle dış yardımların 90 gün süreyle durdurulmasını emretti. Trump, dış yardım endüstrisinin ve bürokrasisinin Amerikan çıkarlarıyla uyumlu olmadığını ve birçok durumda Amerikan değerlerine aykırı olduğunu savundu. Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda (USAID) çalışan binlerce kişi zorunlu izne çıkarıldı. Trump yönetimi, USAID'i Dışişleri Bakanlığı ile birleştirme kararı alırken, bu hamle küresel yardım sisteminde büyük bir belirsizlik yarattı.

EK VERGİ FIRTINASI

Trump, Çin'den ithal edilen ürünlere yüzde 10 ek vergi getirdi. Kanada ve Meksika'dan gelen mallara yönelik yüzde 25'lik ek vergi tehdidini, iki ülkenin sınır güvenliğini artırmayı taahhüt etmesi üzerine 30 gün süreyle erteledi.

İSTİFAYA TEŞVİK

Hükümet, devletin harcamalarını azaltma planlarından biri olarak 2 milyon devlet memurunu işten çıkaracak. İşten çıkarmaların kolaylaşması içinse devlet memurlarına mali teşvikler sunulacak.

UCM'YE YAPTIRIM

Trump'ın Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) yaptırım içeren bir kararname imzaladı. UCM'yi "Amerika ve yakın müttefiki İsrail’i hedef alan gayrimeşru ve temelsiz eylemlerle" suçlayan Trump, ABD vatandaşları veya müttefikleri hakkındaki soruşturmalara yardım eden bireyler ve aileleri hakkında maddi yaptırımlar ve vize kısıtlamaları içeriyor. Trump ilk başkanlık döneminde de UCM'ye yönelik yaptırım kararı almıştı.

SOMALİ'DE HAVA SALDIRISI

Trump, Somali'deki IŞİD hedeflerine hava saldırısı emrini verdiğini duyurdu. Uluslararası Kriz Grubu'na göre Somali'de yüzlerce IŞİD militanı var ve bunların çoğunlukla Puntland'ın Bari bölgesindeki Cal Miskaat dağlarında dağınık halde bulundukları tahmin ediliyor.

GÖÇMENLER GUANTANAMO'YA

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, Trump'ın talimatı üzerine Guantanamo Körfezi'ne düzensiz göçmen gönderme uygulamasının başladığını duyurdu. Sınır dışı edilen göçmenleri taşıyan ilk uçak geçtiğimiz günlerde Guantanamo'ya indi. Trump tesisi bir bekletme merkezi olarak kullanmak istiyor. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'e göre Guantanamo, "suçlu göçmenleri barındırmak için mükemmel bir yer."

UKRAYNA'DAN İSTENEN NADİR ELEMENTLER

Trump, Ukrayna'ya askeri yardım karşılığında nadir toprak elementlerinin tedarikini garanti edecek bir anlaşma yapmak istiyor. Bu kritik elementler elektronik ürünlerde kullanılıyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bu konuda Trump ile işbirliğine açık olduklarını duyurdu.

TRANS SPORCULARA YASAK

Trump, trans sporcuların kadın spor müsabakalarına katılmasını yasaklayan başkanlık kararnamesini imzaladı. Trump, biyolojik olarak "erkek" ve "kadın" olarak iki cins olduğunu, bunun dışındaki tanımlamaları kabul etmediklerini ve trans sporcuların kadın spor müsabakalarında işinin olmadığını söyledi.

BARAJLARDAN SALINAN SULAR

Trump'ın talimatıyla Orta Kaliforniya'daki Lake Kaweah'da bulunan Terminus Barajı ile Lake Success'teki Schafer Barajı'ndan yaklaşık 8,3 milyar litre su salındı. Trump, yangınlardan zarar gören Los Angeles bölgesine su göndermek amacıyla verdiği emrin arkasında durarak, barajlardan salınan suyun "eyaletteki çiftçilere ve Los Angeles'a gittiğini" savunsa da bölgedeki uzmanlar barajların açılmasına farklı tepki verdi.

HRİSTİYAN KARŞITLIĞINA GÖREV GÜCÜ

Trump, "Hristiyanlık karşıtı ön yargılarla mücadeleye" yönelik görev gücü kurulmasına ilişkin kararname imzaladı. Kararnamede, Hristiyanları hedef alan "politika ve uygulamaların tespit edileceği, sonlandırılacağı ve düzeltileceği" ifadesi yer aldı.

GOLFDAKİ SORUNLARA MÜDAHALE

Trump, dünya çapında golf organizasyonları arasındaki rekabetin çözülmesi için PGA Tour ve LIV Golf arasındaki müzakerelere müdahil oldu.

İKLİM KRİZİYLE SAVAŞ

Hükümete ait internet sitelerinde iklim krizi ile ilgili içeriklerin kaldırılması talimatı verildi. Tarım, ulaştırma ve savunma bakanlıkları dahil olmak üzere birçok kurumda bu yönde düzenlemeler yapıldı.

MUSK'IN ARTAN ETKİSİ

Trump yönetimi, Elon Musk'ın "DOGE" isimli devlet küçültme girişimine federal ödeme sistemlerine erişim sağladı. Musk ve ekibi, milyonlarca Amerikalının finansal verilerine erişim sağlayabilecek yeni bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Bu gelişmeler, Trump yönetiminin politikalarını daha da sertleştirdiğini ve uluslararası ilişkilerden iç politikaya kadar geniş bir yelpazede etkili olacağını gösteriyor. Önümüzdeki haftalarda atılan bu adımların yankıları daha da büyüyecek gibi görünüyor.