İsrail'in katil Başbakanı Binyamin Netanyahu için kritik günler başladı. Ateşkesi siyasi zafere dönüştürmek ve siyonizmin Gazze planını kendi bildiği şekilde uygulamak isteyen ABD Başkanı Trump ile özgürlüğü arasında sıkışmış durumda.
Son yaşanan gelişmeler, mevcut ateşkes süreci ve Gazze'nin geleceğine ilişkin neler düşündürüyor bizlere, birlikte bakalım isterseniz.

NETANYAHU'NUN ATACAĞI ADIMLARI BELİRLEYEN İSİM: BAZALEL SMOTRİCH

İsrail'in Maliye Bakanı olan Smotrich'in ismini biz sıklıkla kendisiyle neredeyse aynı çizgide fanatik ve ırkçı olan Kamu Güvenliği Bakanı İtimar Ben Gvir ile duyduk. Netanyahu'nun hükümetinde koalisyon ortaklarıydı ikisi. İkisi de şiddetle karşıydı ateşkese. Nitekim Ben Gvir, ateşkes sonrası hükümeti dağıtmaya çalıştı. Smotrich ise Netanyahu'nun yanında kaldı.
Smotrich'in şu andan itibaren beklentisi İsrail'in Hamas'ı yok etmesi ve yönetim kabiliyetini ortadan kaldırması. Bu durum gerçekleşene kadar da İsrail güçlerinin Gazze'den ayrılmasına karşı çıkıyor. Bu nedenle de ateşkesin devam ettiği 6 haftalık ilk aşama sırasında İsrail'in çekilme emarelerini görürse, Netanyahu'yu yalnız bırakması mümkün.

NETANYAHU TRUMP'A DA MUHTAÇ!

İsrail Başbakanı, Smotrich'i idare etmenin derdine düşmüşken, bir diğer idare etmesi gereken isim Trump. ABD'nin yeni başkanı Batı Şeria'da şiddet yanlısı İsrailli yerleşimcilere yönelik yaptırımları kaldırarak, Tel Aviv'deki azılı siyonistlere göz kırptı aslında. Fakat az önce dile getirdiğimiz gibi, Filistin topraklarında atılacak tüm adımları "Trump planına" hizmet etmeli. Trump'ın çıkarlarına aykırı hiçbir gelişme olmamalı. Bu durum da Netanyahu'nun Smotrich ile Trump arasında bir denge kurmasının gerekliliğine sebep oluyor.

Peki, Biden'ı hiçbir şekilde ciddiye almayan ve seçimleri kaybetmesine sebep olan Netanyahu, Trump'ı neden önemsemek zorunda? Bu soruya ilk yanıtımız ABD'yi İran ile mücadeleye ikna etmek olacak. İkinci sıraya ise ABD silahlarının İsrail ordusuna transferinin devamlılığını sağlamayı koyacağız.

HÜKÜMET YİNE SARSILIYOR!

7 Ekim 2023 sonrası Hamas'ın operasyonunu öngörememek ve engelleyememekle suçlanan Netanyahu, kendisini hedef alacak soruşturmadan Gazze'de soykırım gerçekleştirerek kurtulmuştu. Hakkında devam eden yolsuzluk davasını da Gazze'de yaşananlar nedeniyle erteleyebilmişti.

Ateşkes sonrası İsrail Meclisi'nde önemli bir oturum gerçekleşti. 7 Ekim'de yaşananların incelenmesi adına Devlet Soruşturma Komisyonu kurulmasına yönelik bir yasa tasarısı oylandı. Netanyahu'nun başını çektiği koalisyon, bu oylamayı reddeti. Halbuki halkın yüzde 70'i 7 Ekim'in araştırılmasından yana fikir beyan etmişti. Yani Netanyahu hükümetinin suyu çoktan kaynamaya başladı.

NETANYAHU'NUN ALTERNATİFİ VAR MI?

İçeride baskı üzerine baskı yiyen Netanyahu'nun koltuğunda kalacağını savunanlar, Trump-Netanyahu ilişkisinin 2016-2020 yıllarındaki halini öne çıkarıyor. Trump, başkanlığının ilk döneminde Orta Doğu'da korkunç kararlar almış, Kudüs'ü başkent olarak tanımış, üzerine Golan Tepeleri üzerindeki İsrail işgalini yoksaymış, bölge egemenliğini Tel Aviv'e bahşetmişti.

2025 yılında, bunca yaşananların ardından ikili arasında aynı sıcaklığın devam ettiğini söyleyemeyebiliriz. Buna karşılık ilişkiler koptu demek de doğru olmaz çünkü ikili Şubat ayı içerisinde Washington'da görüşmeyi planlıyor.

Yine de Trump'ın destekçisi olan Amerikan-İsrailli yahudi kumarhane kralı milyarder Sheldon Adelson'ın varlığı Netanyahu için tehdit. Diplomatik kaynaklara göre bir zamanlar Netanyahu'ya destek veren ve Trump'ı rehine anlaşması noktasında elinden geleni yapmaya teşvik eden Adelson'ın artık İsrailli Başbakanı desteklemediği hatta Adelson ailesinin eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett'e, başbakanlık yolunda yardımcı olmak istediği öne sürülüyor. Netanyahu bu desteğin, yani Adelson ile Trump arasındaki iletişimin, kendisiyle Trump arasındaki işbirliğine olumsuz yansımasından endişe duyduğu belirtiliyor.

TRUMP GAZZE İÇİN NE DÜŞÜNÜYOR?

Başkanlık töreninde Trump'a ateşkes hakkında düşüncesi sorulduğunda, sürdürülebilirliği konusunda emin olmadığını söylemişti. Ardından yaptığı bir başka konuşmada Gazze'nin ilginç bir yer olduğunu ve orada çok güzel şeyler yapılabileceğini belirtti. Bu birbirine tezat iki açıklamadan bir yere varmak kolay değil. Çünkü Gazze'de çok güzel şeyler olabilmesi için ateşkesin sürdürülebilir olması gerekiyor.

Yine de sahneye ticaret savaşları mottosuyla çıkan Trump'ın, Çin'e alternatif güzergahlar üretmek adına, İsrail Başbakanlık Ofisi'nin geçtiğimiz yılın Mayıs ayında ortaya attığı 2035 Gazze Planı'na sıcak baktığını söyleyebiliriz.

İsrail'in 2035 hayalindeki Gazze, Hamas'tan arındırılmış önemli bir liman kenti aslında. Asya ile Avrupa üzerindeki bağlantıyı, Kızıldeniz'deki Akabe körfezinden Gazze'ye bağlanacak güzergahla sağlayıp Süveyş'e güçlü bir alternatif oluşturmak istiyorlar. 2035 Gazze planına göre şehir, altyapı ve ekonomik yatırımlar yoluyla bölgesel ekonomiye kazandırılacak. Bunun gerçekleşmesi için de Gazze yönetiminin yani Hamas'ın, İsrail güdümünde oluşturulacak yeni bir Filistin hükümetinin himayesine verilmesi arzulanmakta.

Hamas'ın Gazze'deki varlığının nasıl sonlandıracakları, Trump'ın ateşkes sorusuna verdiği yanıtla alakalı olabilir. Yani silahlar, bombalar esirler alınana kadar susacak belki de. İsrailliler Hamas'ın elinden alındıktan sonra, yeni ve daha kapsamlı bir katliam süreci başlaması uzak ihtimal gibi gözükmüyor.

Diyelim ki Hamas yok edildi Gazze'de, bu kez Trump'ın ikinci açıklamasında atıfta bulunduğu, yani Gazze'de İsrail kontrolünde yeni bir dönemin başlayacağını söyleyebiliriz. Buradaki tek pürüz, İsrail'in bölge ülkeleriyle normalleşme süreci gibi gözüküyor. Bir soruyla bitirelim müsadenizle. Netanyahu koltukta oturuyorken bu normalleşme mümkün müdür?

Hüseyin Akif Küçükal - Haber7