Pakistan-Hindistan yerine ABD-Çin mi demeliyiz?
- GİRİŞ26.04.2025 08:49
- GÜNCELLEME26.04.2025 08:49
Bir bomba patlıyor, turistler hedef alınıyor, Pakistan Hindistan'ı, Hindistan ise Pakistan'ı suçluyor..
Sonra sınırlar kapatılıyor, sular kesiliyor ve savaş tamtamları çalmaya başlıyor..
Haydi buraya kadar -diyemeyiz ancak- normal diyelim. Sonra bir bakıyoruz, Amerika ve İsrail, Hindistan'a destek açıklaması yapıyor. İşte burada akıllara binbir soru geliyor.
SAVAŞ TAMTAMLARINI ÇALAN ABD Mİ?
Bu hafta yazı için hazırlık aşamasında ana başlığım Amerika ile Çin arasındaki ticaret savaşlarıydı aslında. Salı günü meydana gelen saldırı ve akabindeki gelişmeler, kurduğum çerçeveyi etkiledi. Allah göstermesin bu iki nükleer güç arasındaki sürtüşmenin savaşa dönüşmesi, Dünya için oldukça kanlı bir başka sürecin kapısını aralayacak gibi gözüküyor.
Terör eyleminden savaşa evrilmesi şaşırtıcı olsa da yukarıda zikrettiğimiz gibi Amerika ve İsrail'in Hindistan'a hızlı desteği, bu konunun arka planında da Çin ile mücadelenin izlerini ortaya koyuyor. Amerika'nın Çin'i daha önce Tayvan üzerinden rahatsız ettiğini biliyoruz. Şimdilerde belli ki Tayvan yerine Pakistan konulmak isteniyor. İyi de neden?
TİCARET SAVAŞLARINDA YENİ PERDE!
IMEC, 2023 yılının Eylül ayında düzenlenen G20 Zirvesi'nde "Hindistan-Orta Doğu- Avrupa Ekonomik Koridoru" ismiyle duyurulmuş, Çin'in "Kuşak-Yol" girişimine alternatif oluşturulmuştu. Biz bu projeyi, "Türkiye'yi bypass eden proje" olarak biliyoruz. Hatta o dönem Cumhurbaşkanı Erdoğan, IMEC'i eleştirerek, "Irak Kalkınma Yolu" projesini masaya getirmişti.
Şimdi bu konuyu akılda tutalım ve Amerika'nın başını çektiği bu girişime Çin'in nasıl yanıt verdiğini hatırlayalım. 2024 yılının Aralık ayında Pakistan Çin ile masaya oturuyor, BAE'ye ulaşan bir ticaret yolu için anlaşmaya varıyorlar. Bu yeni rota ile mallar Çin'den BAE'ye deniz yoluyla 30 gün yerine sadece 10 günde ulaşıyor. Körfez'den, Kalkınma Yolu ile Avrupa'ya ulaşmasının da önü açılıyor. Sözün özü IMEC'e oldukça iyi bir rakip doğuyor ortada.
Ticaret yollarına ilişkin Amerika'nın ve Çin'in bu hamlelerini de cebe atalım ve tarihi biraz daha yakın döneme çekelim. Trump Çin'e ticaret savaşı açarak kibrini ortaya koyuyor, tüm dünyaya gümrük vergisi uyguluyor. Dünya bu tehdidi sallamayınca sadece Çin'e vergi tokadı atılmak isteniyor. Ancak Pekin de Washington'ı sallamıyor. Trump bakıyor ki caka satamıyor, çıkıp kameraların karşısına "Çin lideri beni aradı, kapımda yatıyor anlaşmak için, anlaşacağız merak etmesin" diyor mealen.
Pekin'den yanıt gecikmiyor.. "Müzakere yok, kamuoyunu aldatmaya son verin"
DÜNYA LİDERLİĞİNİ BIRAKMAMAYA ÇALIŞSALAR DA NAFİLE!
Çin'in yükselişini nasıl durduracağını düşünmekle kafayı bozmuş bir Trump yönetimi var karşımızda. Ticaret yollarının tek hâkimi kendileri olmak istiyor. Dünyanın yeni gerçekliği ise buna müsaade etmiyor. BM'nin gıda programı, Türkiye'ye "Stratejik gıda merkezi olun" talebinde bulundu. Türkiye'nin enerji merkezi olması için de önünde önemli fırsatlar var.
Suriye ve Irak'ta her ne kadar İsrail ve PKK/YPG istikrarsızlaştırma çalışmalarını sürdürse de orta ve uzun vadede amaçlarına ulaşamayacakları, çok güvendikleri Batılı ortaklarının kendilerine yüz çevireceği gerçeği ortada.
İşlerin iyi gitmediğini, katil İsrail Başbakanı Netanyahu'nun iki de bir "Aman hilafete izin vermeyiz, Osmanlı'ya izin vermeyiz" söylemlerinden de anlayabiliyoruz. Buralar da hem Doğu Akdeniz'deki enerji hem de Avrupa'dan Çin'e uzanan ticaret için kritik. E Çin Doğu Akdeniz'de de var son yıllarda. Yunanistan Pire limanı bir örnek, Mısır ile tatbikat bir başka örnek..
Amerika ne yapsın, bir şekilde durdurmak istiyor işte tüm bu süreçlerin kendisinden bağımsız yürümesini.
ÇOK KUTUPLU DÜNYA ACI BEDEL İSTEYEBİLİR!
Güncel mücadeleye yeni bir boyut kazandırdılar belki de Hindistan-Pakistan kriziyle. Çünkü bu gerilim, Çin'in işine gelmiyor. Çin ve Rusya Pakistan'ın arkasında, Amerika, İsrail ve belki Avrupa Hindistan'ın arkasında yer alırsa, 3. Dünya Savaşı söylemlerini bir kez daha sıklıkla duyabiliriz.
Amerika ve İsrail, Hindistan sayesinde daha fazla silah satmayı, Çin'i daha fazla yıpratmayı ve IMEC'e alternatif rotaların güvenliğini bozmayı hayal ediyor elbette. Gümrük vergisi hamlesiyle arzu ettiği biata kavuşamayan Trump yönetiminin işleri ne kadar da çirkinleştirebileceğini zaman gösterecek.
H. Akif Küçükal / Haber7
Yorumlar9