Bu madde tamamen yanlış anlaşılmış durumda. Nitekim gayrimenkulün gerçek değeri emlak vergi değerinin çok üstünde olmasına rağmen satış işlemi çoğunlukla emlak vergi değerinden yapılıyor.

Alıcı ve satıcı fazla tapu harcı ödememek için bu işlemi yaparken bilerek ya da bilmeyerek bir çok riskide almış oluyor. Maliye Bakanlığı yıllardır konunun takipçisi ve her yıl gerçeği yansıtmayan rakamlara satılan gayrimenkulleri tespit ettiğinde alıcı ve satıcıya geriye dönük cezalar kesiyor. Zira bu yıl Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sitesinden vatandaşların dikkatini çekmek için bir uyarı yazısı yayınladı ve konuya dikkat çekmek için hazırladığı broşürleri dağıtmaya başladı.

Benzer uyarıyı iki yıl önce kira geliri beyanında sergileyen Maliye Bakanlığı beyanı iki katına çıkarmayı başarmıştı. Bakalım aynı başarıyı bu noktada yakalayabilecek mi?

5 yıl içinde alım satıma konu olan gayrimenkul

Gayrimenkul iktisap tarihinden başlayarak 5 yıl içinde alım satıma konu olmuşsa “değer artış kazancı” olarak Gelir Vergisine tabi beyan verilmesi gerekiyor. (GVK mükerrer Md.80/6) Gerçek değeri üzerinden gösterilmeyen gayrimenkul 5 yıl içinde bir daha el değiştirdiğinde aradaki fark size yüklü bir vergi çıkarabilir. Örneğin, emlak vergi değeri olan 200 bin liraya satın almış olduğunuz konutu(gerçek değeri 400 bin olursa) 2 yıl sonra 450 bin liraya sattığınızda enflasyonun çok üzerinde bir fark oluşacağından yüzde 35’leri bulan gelir vergisi ödeyebilirsiniz. Oysa gerçek değeri üzerinden gösterilmiş olsaydı aradaki 50 bin liralık fark istisna haddi düşüldükten ve enflasyonla orantılı olduğu için hiç vergi ödemeyebilirsiniz.

Sıfır projeden alınan gayrimenkul

Devam eden bir inşaattan ya da henüz maket aşamasında olan bir projeden kısacası direkt müteahhitten gayrimenkul satın alanlar içinde durum aynı. İnşaat firması satışını yaptığı gayrimenkul için alıcıya fatura kesmek zorunda.Faturanın ve tapuda gerçekleşecek işlemin gerçek değerini yansıtması hem alıcı hem inşaat firması açısından son derece önemli. Nitekim Bakanlık e-devlet sayesinde bir çok bilgiye kolayca erişebildiği için tespit etmekte zorlanmadıklarını ve geriye dönük ceza kestiklerini uyarı yazısında söylüyor.

Hatalı uygulamadan dönebilirmiyiz

Tapu’da gerçek değerin altında gösterilen tapu değeri yükseltilebilir. Geçmişte  düşük gösterilen alım satım değeri gerçek değerine yükseltilerek aradaki fark tapu harcı ve pişmanlık zammı olarak ödenebilir. Bir dilekçe ile başvuru yapıldığı takdirde 15 gün içerisinde farkın ödenmesiyle gayrimenkulün değeri yükselmiş olur.

Tapu değeri yükselen gayrimenkul için Gelir Vergisi beyanı pişmanlık dilekçesi ile birlikte ilgili vergi dairesine verilir. Pişmanlık hükümlerine göre verilen beyandan sonra ilerde gelebilecek vergi ve cezadan da kurtulmuş olursunuz.

Hatice Kolçak

www.haticekolcak.com

twitter/@haticekolcak