Kadınların iş yaşamında daha fazla yer alabilmesi ve doğum nedeniyle kariyerlerinden kopmamaları amacıyla 2016 yılında önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerden biri de doğum sonrası yarım çalışma hakkıdır.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 74. maddesi, kadın işçilere doğum sonrası yarım çalışma hakkı tanımaktadır. Kanuna göre, kadın işçiler doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süreyle çalıştırılamazlar. Çoğul gebeliklerde doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta eklenir.

YARIM ÇALIŞMA HAKKI NEDİR?

Doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren, çocuk bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla kadın işçilere ve üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere aşağıdaki süreler boyunca haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir:

İlk doğumda 60 gün,

İkinci doğumda 120 gün,

Üçüncü ve sonraki doğumlarda 180 gün.

Çoğul doğumlarda bu sürelere 30'ar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması durumunda ise bu süre 360 gün olarak uygulanır.

YARIM ÇALIŞMA TALEBİ VE İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Kadın işçinin yarım çalışma hakkını kullanması, işverenin inisiyatifine bağlı değildir. İşçinin bu talebi işverene iletmesi yeterlidir ve işveren, bu talebi karşılamak zorundadır. Yani, işverenin kadın işçinin yarım çalışma talebini reddetme hakkı yoktur.

YARIM ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Yarım çalışma ödeneği, analık izninin bitiminden itibaren haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilen işçilere çalışmadıkları süre için sağlanan ödenektir. Bu ödenekten yararlanmak için belirli koşulların sağlanması gerekmektedir:

İşçinin, doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olmalıdır.

Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması gerekmektedir.

Hak sahibi çocuğun hayatta olması gerekmektedir.

Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvurulması gerekmektedir.

Başvurular İŞKUR birimine şahsen gidilerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre, doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılır.