Para ve sermaye piyasalarına vergi müdahalesi
- GİRİŞ02.05.2024 10:14
- GÜNCELLEME03.05.2024 09:07
Dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararıyla;
-Mevduat faizleri,
-Katılma hesaplarından elde edilen kâr payları,
-Devlet tahvili ve Hazine bonoları ile Hazinece kurulan Varlık Kiralama Şirketlerince ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler,
-Yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlar,
-İpotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen ürünlerden elde edilen gelir ve kazançlarda, uygulanacak stopaj oranlarında değişiklikler yapıldı.
Hükümetin uyguladığı, güçlü TL/ TL'yi özendirme politikasının bir bileşeni olması gereken bu karardaki bazı detaylar şöyle:
- MEVDUAT FAİZLERİNE UYGULANAN VERGİ ORANLARI;
-Vadesi 6 aya kadar olan mevduat hesaplarında %5'ten - %7,5'e,
-Vadesi 1 yıla kadar olanlarda %3'ten %5'e
-Vadesi 1 yıldan uzun olanlarda ise %0'dan %2,5'e, çıkarıldı.
Aynı vade ve oranlar "katılım bankacılığı" için de geçerli...
Böylece son dönemde yapılan yüksek faiz artışları ve mevduat sahiplerinin elde edeceği gelirlerde bir vergi dengelemesi yapılmış oluyor. Bu durum özellikle kısa vadeli mevduat hesaplarına olan ilgiyi ve böylelikle TL'ye olan yönelimi azaltabilir.
ANCAK DİĞER TARAFTAN;
-Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda,
-Kur korumalı vadeli mevduat hesapları ile döviz tevdiat hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarında,,
-Altın cinsinden mevduat hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarında, oran değişikliği yapılmadı ve oran %0 olarak kaldı.
Kısacası TL'ye dönüşüm konusunda vergi desteğinin devam ettiğini görüyoruz.
- TAHVİL, BONO VE KİRA SERTİFİKALARINDA;
-Devlet tarafından ihraç edilenlerde 31 Temmuz 2024'e kadar %0 stopaj uygulanacak!
-Bunlar dışındaki tahvil, bono ve kira sertifikalarında %2,5, %5 ve %7,5 gibi farklı vergi oranları.
Devlet borçlanma araçları %0 vergi oranıyla daha cazip kılınarak, Hazine'ye borç verilmesi özendiriliyor. Mâlum, Hazine'nin kaynağa ihtiyacı var.
- YATIRIM FONLARINDA;
- Elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan stopaj oranı %0'dan %7,5'e çıkarılıyor! (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında "döviz" ifadesi geçen yatırım fonları hariç)
Daha önce girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları hariç diğer fon ve ortaklıklara tanınan kurumlar vergisi istisnası da yürürlükten kaldırılmıştı. Yatırım fonlarının günden güne cazibesini kaybettiğini söyleyebiliriz.
- İPOTEK FİNANSMANI KURULUŞLARI TARAFINDAN İHRAÇ EDİLEN;
- Varlığa dayalı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, ipotek teminatlı menkul kıymetler ve varlık teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan stopaj oranı ise %5'ten %7,5'e çıkarılıyor.
Sonuç olarak;
- Vadeli mevduat ve katılım hesapları, özel kesim tahvil, bono ve kira sertifikaları, yatırım fonları ve ipotek finansman kuruluşları tarafından ihraç edilen ürünler DAHA VERGİLİ hale gelirken,
- Enflasyona endeksli değişken faiz oranı uygulanan hesaplar, döviz ve altından TL'ye dönüşüm hesapları ile Devlet tarafından ihraç edilen tahvil, bono ve kira sertifikalarında VERGİ TEŞVİĞİ devam ediyor.
Kısa Bir Yorum
Vergi oranlarının artmasını bir ölçüde merkezi bütçeye bir gelir katkısı olarak görebilirsiniz. Ancak şuna inanın. Bu kararlarda vergi geliri ikinci planda!
Bu kararlar; insanların tasarruflarını hangi yatırım aracına yönlendireceği konusunda önemli ölçüde belirleyici olacak!
Dövizin bir şekilde, bir süre daha baskılanacağı bilgisi satın alındı bir kere! Ayrıca seçimlerin üzerinden 1 ay geçmesine rağmen dövizde anlamlı bir artış da olmadı.
Hal böyleyken, bu kararların yatırımcıları dövize yönlendirmesini açıkçası beklemiyorum. Bu olsa bile, oldukça sınırlı seviyede olacaktır.
Esasen yatırımcıların yine borsa alternatifini daha güçlü bir eğilimle tercih edeceklerini düşünüyorum. Bu kararların, borsada zaten yukarı yönlü trendi daha da destekleyeceğini öngörmek mümkün.
Bakalım, görelim...
İsmail Vefa AK - Haber7
Twitter: @Ismail_Vefa_AK
Yorumlar31