Mersin’de inşaatı devam eden Akkuyu Nükleer Santrali’nin önemli tedarikçilerinden biri olan Alman firması SİEMENS Energy, son dönemde santral için gerekli parçaların bir bölümünü göndermemeye  başladı.

Santralin devreye girmesi için olmazsa olmaz niteliği olan bu parçaların gecikmesi, santralin devreye girmesinin de gecikmesi anlamına geliyor.

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar bir süredir SİEMENS’ten kaynaklı bu sorunu gündeme getiriyordu.

Bayraktar, en son Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada şöyle dedi:

“Siemens’in depolarında beklettiği, teslim etmesi gereken nükleer ada ile ilgili ekipman var. Elektriğin iletimini sağlayan, şant sahasında kullanılan ekipmanlar. İnşaatı yavaşlatma etkisi var maalesef. Birkaç ay geciktirme etkisi olabilecek bir şey.”

Enerji Bakanı, SİEMENS kaynaklı bu sorunu epeyce bir süredir gündemde tutmasına rağmen Alman şirketi bu haklı şikayete karşı daha yeni ‘ses’ verdi.

Peki nasıl bir ses verdi SİEMENS?

Bu sorunun cevabını da DW Türkçe’nin haberi üzerinden öğreniyoruz.

PARASI ÖDENDİĞİ HALDE…

Akkuyu için yükümlülüklerini bir süredir yerine getir-e-mediğini kabul eden SİEMENS, bu konuda topu Alman hükümetine atarak, gerekli ihracat ve gümrük izinlerinin Alman makamları tarafından verilmediği savunmasını yaptı.

Enerji Bakanı Bayraktar’ın SİEMENS’in yükümlülüklerini yerine getirmemesi ile alakalı yaptığı açıklamada daha güçlü ifadeler de var.

Şirketin bu tutumu nedeniyle bir bedel ödemesinden söz ediyor Bakan Bayraktar:

“Bu konuda firmanın mutlaka bir bedel ödemesi lazım. Özellikle Türkiye piyasasında bu kadar güçlü bir varlığı olan bir firmanın, yani burada amaç Rusya’ya yaptırım uygulamaksa, bundan etkilenen ciddi anlamda Türkiye’de var. Burada Türkiye zarar görüyor. Türkiye’deki proje zarar görüyor. Bu ekipmanın Türkiye’de kullanılacağına dair her türlü garanti verilmiş durumda”

TESLİM EDİLMEYEN EKİPMANLAR ÇİN’DEN GELECEK. SİEMENS ARTIK DEVRE DIŞI

Enerji Bakanlığı kaynaklarından aldığım bilgiye göre, bu gecikme nedeniyle Akkuyu’yu inşa eden Rus şirketi Rosatom, Alman şirketinin bu parçaları teslim etmesini beklemek yerine, yönünü Çin’e dönerek, aynı ekipmanı almak için onlarla bir anlaşma yaptı.

Yine konuştuğum enerji bakanlığı yetkilisine göre şöyle bir sorun da var:

Söz konusu kritik parçaların ödemesi SİEMENS şirketine önceden yapılmış.

Yani, parası ödendiği halde teslimatı yapılmayan bir üründen söz ediyoruz.

Bu nedenle bu meselenin Rosatom tarafından Uluslararası Tahkim Mahkemesine götürüleceği değerlendirmesi yapılıyor.

ROSATOM YAPTIRIM LİSTESİNDE DEĞİL. ALMAN HÜKÜMETİNİN KARARI HEM KEYFİ HEM SİYASİ NİTELİKTE

Yine Enerji Bakanlığı yetkililerin verdiği bilgiye göre Rosatom, Ukrayna savaşı sonrası gündeme gelen Rus yaptırımları listesinde bulunmuyor.

Hatta denilene göre ABD bile bu şirketten nükleer yakıt alıyor. 

Macaristan’da da yine aynı şirketin yürüttüğü bir başka nükleer santral projesi devam ediyormuş.

Zaten DW Türkçe’nin haberine göre SİEMENS ENRGY, Akkuyu’da kullanılacak parçalar için ihracat izni verilmemesinin nedenleri ve Rusya’ya yönelik yaptırımlarla alakasına ilişkin sorulara cevap vermekten imtina etmiş.

Cevap verselermiş, bu parçaların yaptırım kapsamında olmadığını kabul etmek durumunda kalacaklardı tabi.

Yani ortada tamamen ‘keyfi’ bir tutum olduğu çok açık.

Türkiye’nin Rusya ile ikili ilişkilerinden rahatsız olan Alman hükümetinin, Akkuyu Nükleer Santrali’ne baştan beri karşı olan Alman yönetiminin, elindeki bir kozu bu şekilde kullanmak istediği anlaşılıyor.

Ama tekrar edelim, keyfi bir şekilde bunu yapmaya kalktıklarını.

Parası ödendiği halde bu parçaların teslim edilmemesi ise tam bir skandal niteliğinde.

Bu gelişme ve öncesinde, Türkiye’nin nükleer enerjiye sahip bir ülke olmasını istemeyen çevrelerin bundan sonra da bu projeye karşı bir takım ataklarda bulunması ihtimalini gözden ırak tutmamak gerekir.

Akkuyu, Mayıs 2023’te Rusya’nın ilk nükleer yakıtı getirmesiyle ‘nükleer tesis’ statüsünü kazandı.

Ancak henüz süreç tamamlanmış değil.

2018 yılında temeli atılan projenin tamamlanma süresi sözleşmeye göre 7 yıl.

Ankara, daha erken bir vakitte santralin deveye girmesi için bir takım arayışlar içinde oldu.

Ancak bu mümkün olmadı.

Enerji Bakanlığı kaynakları, her durumda sözleşme gereği santralin 2025 yılı içerisinde devreye gireceklerinden emin olduklarını dile getiriyor.