Amerika (ABD) için dünyanın her ülkesinde ve her köşesinde birileri birşeyler söylüyor. Bunlardan “Amerikan rüyası” en fazla öne çıkanı ve kitleleri etkileyeni olsa gerek. 
Çok bilinmeyen ama en güzeli (rahmetli babamdan çokça duyduğum) Necip Fazıl’ın “muhteşem hiç” benzetmesi! ABD = muhteşem hiç!

Hiçlikten Bir Alan: ABD’deki Yoksullar 

“Muhteşem” soslu ABD’nin “hiç” yönünü yoksulluk üzerinden görmek mümkün.
ABD’de yılda 30.000 doların altında kazanan dört kişilik bir aile, düşük gelirli yoksul kabul ediliyor. 

ABD’de 2023 yılında 36,8 milyon (% 11,1) kişi yoksul. Yoksulluk sınırının hemen üstünde olan % 15’lik (49 milyon) kesim daha var. Yani kabaca 86 milyon ABD’li için yoksulluk riski ortada! Yaklaşık her 4 ABD’liden 1’i ABD’nin muhteşem (rüya) değil de “hiç” tarafında yaşıyor!

ABD’de (18 yaş altı) çocuk yoksulluk oranı % 15,3 yani 11 milyon çocuk!

Kadın yoksulluk oranı da benzer. 20,1 milyon kadın yoksul. Bu, % 11,9 yoksulluk oranı demek.

Engelli yoksulluk oranı % 22,7. Yani engellilerden 3,7 milyonu yoksul.

Etnik köken açısından bakılırsa, Afro-Amerikan kesim 8 milyon (% 17,9) yoksula Hispanik veya Latin kesim de 10,9 milyon (% 16,6) yoksula sahip.
Sokakta yaşayanlar konusuna girildiğinde ABD’nin aslında “muhteşem” imajının ölü olduğu, “hiç” yönünün çok canlı durduğu görülebiliyor!

ABD’de 2024 yılında tek bir gecede evsizlik yaşayan kişi sayısı tüm zamanların rekoruna ulaşmış durumda. 2023’e göre % 18 artış da söz konusu. Hem de her 4 evsizden 1’i 18 yaş altı çocuk! Kendilerini Afrikalı Amerikalı veya Afrikalı ve Hispanik-Latin olarak tanımlayan kişiler evsizlerin % 86’sını oluşturuyor.

Sadece, New York’ta her 10 bin kişiden 81 kişi evsiz! Kasım 2024’te 128.849 kişi her gece evsiz olarak sokaklarda bir köşede uyumuş. Başkalarının evinde geçici olarak kalan 200 bin kişi de var! Onlar da evsiz ama geçici de olsa sokakta değiller ama potansiyel sokak kişileri!

“Cins Adam” Trump’ın Yoksullar için bir Derdi Olur mu?

Böyle bir sahneye; ikinci kez “muhteşem hiç”e başkan seçilen “cins adam” Trump nasıl bakar, bakıyor veya bakacak?

Beyaz olmayanların (Siyah ve Hispanik’lerin), kadınların ve engellilerin ayrımcılık nedeniyle düşük gelire sahip olup yoksullukla boğuştuğu bir “hiçlik” var ABD’de. Trump, ilk başkanlık döneminde bu kesimlerin yoksulluğunu gidermek için pek bir şey yapmadı. Kasırgalar oldu, ilgilenmedi bile! 

Yeni döneminde bir şey yapmasını beklemek boşuna olur çünkü Trump’ın ABD’nin “muhteşem” yönüne odaklanacağı görülüyor: “Yeniden Büyük Amerika” diyor! 

ABD’de düşük ücretler ve işsizlik sorunu devam ediyor. ABD’nin “hiçlik” yönünde tam zamanlı ya da birden fazla işte çalışan pek çok kişinin ay sonunu getirecek kadar para kazanamadığı gerçeği var. 

Engellilerin çalışamadığı veya çalışsa da adil bir ücret alamadığı gerçeği var. 
Üstüne üstlük ABD sağlık sistemi çok pahalı; yoksullara yer yok! 

Uygun fiyatlı konut eksiği ABD’nin en önemli sorunlarından. İnsanların evsizlikleri biraz da bundan zaten.

Sonuçta ne mi olacak? Trump, bu tarz mikro (küçük) işlerin değil büyük işlerin adamı! Yeni dönemde de ABD’deki “hiçlerin derdi” ile uğraşmak yerine “büyüklük (kibir) hapı” kullanmaya ve dünyaya racon kesmeye devam edecektir!

Prof. Dr. Faruk TAŞÇI / ftasci@istanbul.edu.tr