İslamofobi en yalın haliyle günümüzde İslâm nurunun üzerine çökerek onu karanlıkta bırakmaya çalışan bir algı operasyonudur. Bu haliyle de kitlelerin İslam’la buluşmasını veya İslâm’a bakışı negatif yönde etkileme amacına matuf; bileşenlerini yalan haber, nefret söylemi, yabancı düşmanlığı, kültürel ırkçılık ve şiddetin oluşturduğu bir psikolojik savaş olarak değerlendirilebilir. Dijitalleşme bu hedefe ulaşmayı ciddi bir biçimde kolaylaştırdı.

Son yılların çabaları, hem İslamofobiye dair farkındalığın inşası hem de bu farkındalığın sürdürülebilir bir bilinç formuna dönüşmesi açısından önemli bir işlev gördü. Fakat uluslararası toplumun ve örgütlerin meseleyi daha geniş ölçüde sahiplenmesi için daha etkili adımların atılması gerekiyor. Özellikle de mücadelenin en stratejik sahasını oluşturan medya ve sivil topluma yönelik.

Kavramsal çerçeveye dair haritalamanın kapsamından başlayarak, daha sağlıklı bir karşıt anlatının oluşturulması, sorunun küresel barışa ve evrensel değerlere yönelik tehditler ekseninde ele alınıp, BM başta olmak üzere uluslararası ve bölgesel mekanizmaların gündeminde tutulması ve öncelikli eylem alanlarının belirlenmesi ancak bilim, medya ve sivil toplumun tam dayanışmasıyla mümkün olabilecektir. Başta İslam İşbirliği Teşkilatı üye ülkeleri olmak üzere küresel birlikteliği istenilen yönde sağlamanın yolu da buradan geçmektedir.

Son yıllarda yaşananlar, her ne kadar uluslararası mekanizmalara güvenimizi ciddi biçimde sarsmış olsa da, hukuk ve insan hakları zemini, önyargıların çığırından çıkmasına neden olacak farklı zemin arayışlarına karşı en faydalı yoldur. Medya ve sivil toplum sinerjisini, mücadelenin başat aktörü yapmanın metodolojisi için ciddi bir akademik birikime ihtiyaç var.

I. Uluslararası Medya, Dijital Kültür ve Din Kongresi, alana sağladığı değerli katkılar yanında (Bildiri Özetleri Kitabı’na aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz) bu konunun ele alınmasına yönelik işbirlikleri için de önemli bir fırsat oluşturdu. Kongrede, Medya ve Din Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından İslam İşbirliği Teşkilatı Bağımsız Daimi İnsan Hakları Komisyonu (OIC-IPHRC) yetkililerine önerilen “Politika Yapıcılar için İslamofobi ile Mücadelede Medya ve Sivil Toplum Rehberi”ne ilişkin çerçeve metin, OIC-IPHRC’nin 30 Haziran-04 Temmuz 2024 tarihlerinde Cidde’de gerçekleştirilen 23. olağan toplantısında kabul edildi. Bu öneriyi memnuniyetle karşılayan OIC-IPHRC üyelerine, özellikle de çerçeve metnin İslamofobi ile mücadele açısından içerdiği katma değer konusunda motivasyonumuzu arttıran OIC-IPHRC Başkan Yardımcısı Dr. Hacı Ali Açıkgül’e çok teşekkür ediyorum.

Rehberin, bu bağlamda, Erciyes Üniversitesi - İslam İşbirliği Teşkilatı Bağımsız Daimi İnsan Hakları Komisyonu işbirliği ile Prof. Dr. Hakan Aydın ve Dr. Hacı Ali Açıkgül Editörlüğünde Doç. Dr. Metin Eken ve Doç. Dr. Faruk Karaarslan’ın da aralarında yer aldığı uzman bir araştırmacı ekip tarafından hazırlanması konusunda çalışmaların vakit kaybetmeden başlatıldığını da yine memnuniyetle bildirmek isterim. Bu girişimin, her şeyden önce, başta İslam İşbirliği Teşkilatı ilgili organları olmak üzere üye ülkelerin hükûmetleri, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, medya örgütlenmeleri, akademik ve teknolojik organizasyonları gibi politika belirleyicilerine yönelik olarak stratejik eylem alanlarına ve öncelikli gündemlere odaklanması hedeflenmekte.

İslamofobi ile mücadelede medya ve sivil toplum eksenli çabaya referans niteliğinde hazırlanacak olan Rehberin, OIC-IPHRC Genel Kurulu’nca onaylandıktan sonra üye ülke dışişleri bakanları komitesine sunulması, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın 57 ülkesine nota eşliğinde dağıtılması, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği başta olmak üzere ilgili tüm organizasyonlarla paylaşılması planlanıyor. Hayırlı olması dileğimizle,

https://congress.mediadjournal.org/dosyalar/mdcrc_book_2024.pdf

Sağlıcakla Kalın,

Prof. Dr. Hakan Aydın / Haber7

haydin@erciyes.edu.tr