"Plus sonat quam valet./ Gürültü gırla, mânâ hiç.”

CHP, 21. Olağanüstü Kurultayını gerçekleştirdi. Hayırlı olsun. Ayrıca 38 olağan kurultay yapmış bir parti. Dolayısıyla, Cumhuriyet Kurultaylar partisi diye anılması da yersiz değil.

Özgür Özel’in kurultay konuşmasına baktım, boş ki ne boş… Ne bir önceki şaibeli kurultaya atıf var, ne haklarındaki yolsuzluk, yozlaşma iddialarına… Ne de sonrasında giriştikleri siyasi hokkabazlıklarla olup biteni milletin gözünden kaçırma çabalarına… Bir Allah’ın kulu da çıkıp madem kurultay yapıyoruz, o zaman şunun hesabını verin: bu kadar başarısız yönetim, siyasal iletişim, suiistimal niye var? der, diye beklemek de anlamsız imiş, onu da gördük…

Siyasi partiler, seçmenlerini etkilemek veya ikna için değişik kampanyalar düzenler, söylemler inşa eder. Kimi tutar, kimi tutmaz… Yine de vazgeçmezler. Düştükleri yerden kalkmaya çalışırlar. Yeniden seçmenin gönlünü kazanmaya, oyunu almaya, iktidar olmaya çaba gösterirler.

Öyle kampanyalar vardır ki, hiç hesap etmedikleri şekilde neticelenmiştir. Bunları düzenleyen siyasi partiler yaratıcı ve cesur olarak değerlendirdikleri, kendileri için büyük başarı getireceğine inandıkları kampanyaların fiyasko ile neticelenmesinden çok olumsuz etkilenmişlerdir… Siyasal bir bedel ödemek durumunda kalmışlardır. Bunda elbette öngörü, planlama, zamanlama ve icra hataları ön plandadır… Bu bakımdan da siyasetçilerin ve siyaset kurumlarının herhangi bir meselede siyasal iletişim süreci planlarken çok dikkatli, akıllı, öngörülü olması esastır…

CHP ve Özgür Özel’de “kırmızı kart”, “ışık aç-kapa”, ‘sokağa gel”, “boykota gel” gibi pek çok deneme içine girdi… Hepsinde kaybetti… Kendi partisi mensuplarınca hızlıca tekzip edilen yalanlara başvurdu. Öyle ki inşa etmeye çalıştığı, olmayan karizması delik deşik oldu… Yolsuzluk dosyalarını örtmek, unutturmak isterken halkın zihninde kökleştirdi… Muhtemeldir ki, CHP tarihinde en fazla fiyasko ile anılan, başarısız kampanyalar yürüten, partililerince sürekli tekzip edilen yalanlara başvuran, dönemi yolsuzluklarla anılan, terör örgütü ile işbirliğine geçit veren, hem partisine hem de ülkesine zararı dokunan lider olarak geçecek. Ama olsun. Yalnız değil… Kendisi gibi pek çok siyasetçi geldi, geçti bu dünyadan…

İşte pek çok örnek… İşin doğrusu, bunların hiçbirisi yine de Özgür Özel ve CHP’nin eline su dökemez, hepsi çok yalın ve amatör kalır ama olsun…

2004 ABD başkanlık ön seçimlerinde Demokrat aday Howard Dean, coşkulu bir konuşma yaparken kalabalığa beklenmedik bir şekilde “Yaaaaaa!” diye çığlık attı. Mikrofon bu sesi daha da yükselterek garip bir yankılanma oluşturdu. Televizyon kanalları ve sosyal medya bu çığlığı alay konusu yaptı. Dean’in kampanyası çöktü ve adaylıktan çekilmek zorunda kaldı.

Fransa’da 2007 seçimlerinde, Sosyalist aday Segolene Royal, Desirs d'avenir (Geleceğin Arzuları) adlı bir etkileşimli web sitesi açtı. Ancak site amatörce hazırlandığı için botlar tarafından ele geçirildi ve içerik spam mesajlarla doldu. Dijital çağda genç seçmenleri etkilemek isterken kampanya başarısız oldu, Royal internet ortamında ciddiyetini kaybetti ve Nicolas Sarkozy karşısında seçimleri kaybetti.

Meksika’da Enrique Peña Nieto'nun Kitap Fiyaskosu (2011) unutulmazlardandır. Meksika Devlet Başkanı Enrique Peña Nieto, kültürlü ve entelektüel bir lider olduğunu göstermek için basın toplantısında en sevdiği kitapları paylaşmak istedi. Bir gazetecinin "Favori kitaplarınız hangileri?" sorusuna yanıt vermekte zorlandı. İlk başta, Miguel de Cervantes’in Don Kişot kitabını söyledi ama kitabın yazarını hatırlayamadı. Sonrasında, diğer kitapları hatırlamaya çalışırken duraksadı ve kekelemeye başladı. Halk, bunun bir liderin bilgi düzeyi açısından utanç verici olduğunu düşündü. Sosyal medyada dalga konusu oldu ve halk, Peña Nieto'nun zeki ve bilgili bir lider olmadığını düşünmeye başladı. İmajı zarar gördü.

ABD’de Cumhuriyetçi Parti'li Mitt Romney, 2012 ABD başkanlık seçimleri sırasında kadın seçmenlere hitap etmek amacıyla iş dünyasında kadın istihdamını desteklediğini göstermek istedi. Televizyonda yaptığı bir münazara sırasında, kadın adayları işe almak için "kadınlarla dolu klasörlerimiz vardı" “binders full of women” ifadesini kullandı. Bu söz, kadınları nesneleştirdiği şeklinde algılandı ve alay konusu oldu. Sosyal medyada ve karikatürlerde "kadın klasörleri" kavramı, Romney'nin kadın haklarına yaklaşımını eleştiren bir mizah unsuru haline geldi. Demokratlar ve feminist gruplar Romney’yi ağır şekilde eleştirdi. Kampanyası zarar gördü ve rakibi Barack Obama’nın lehine bir ivme kazandırdı.

Almanya’nın Hristiyan Demokrat Birliği 2013 seçimlerinde (CDU), Merkel’in “Merkel Elması” (Merkel-Raute) olarak bilinen el hareketini propaganda afişlerine taşıdı. Ancak kampanya çok yapay bulundu ve Hitler döneminin propaganda afişleriyle kıyaslandı. Merkel seçimleri kazandı, ancak bu kampanya başarısız olarak hatırlandı.

Brezilya 2014 başkanlık seçimlerinde Marina Silva, “tarafsız bir aday” olarak kendini tanıttı. Ancak bu duruş halk tarafından zayıflık olarak görüldü. Oy potansiyelini kaybetti. Seçimlerde üçüncü oldu, ikinci tura bile kalamadı.

Yine CHP’nin ikna odaları benzeri, Kanada’da 2015 seçimlerinde halkın dikkatini niqab (yüzü kapatan başörtüsü) yasağına çekmek ve bu konuyu seçim stratejisi olarak kullanmak isteyen Muhafazakâr Parti, yasağı destekleyen bir kampanya yürüttü. Ancak bu kampanya halk tarafından ayrımcı ve İslamofobik olarak algılandı. Liberal Parti lideri Justin Trudeau, bu kampanyaya karşı çıkıp daha kapsayıcı bir politika sundu. Sonuç olarak Trudeau’nun partisi ezici bir çoğunlukla seçimleri kazandı.

Birleşik Krallık’ta CHP’nin kardeş partisi, Özel’in ağlayarak destek istediği İşçi Partisi’nin "EdStone" Skandalı (2015) yine klasikler arasındadır… İşçi Partisi lideri Ed Miliband, seçim vaatlerini kalıcı kılmak amacıyla 2.7 metre yüksekliğinde ve 8.000 pound değerinde bir taş anıt yaptırarak üzerine vaatlerini kazıttı. Seçmenler, bu taşın bir propaganda aracı olarak anlamsız olduğunu düşündü. Ayrıca, birçok kişi vaatlerin bir anıta yazılmasının, onların gerçekten yerine getirileceği anlamına gelmeyeceğini dile getirdi. Kampanya sosyal medyada alay konusu oldu ve taşın nereye kaldırıldığı seçimden sonra bir muamma haline geldi. İşçi Partisi seçimleri kaybetti ve Ed Miliband istifa etmek zorunda kaldı. "EdStone" olarak anılan bu olay, modern İngiliz siyasetinin en büyük kampanya gaflarından biri olarak tarihe geçti.

CHP’nin AK Parti para ve maliye politikalarını karalamak için ürettiği dezenformasyonlar benzeri Avustralya Liberal Partisi, 2019 seçim kampanyasında İşçi Partisi’ni kötülemek için, onların "Death Tax", "ölüm vergisi" getireceğini iddia etti. Ancak İşçi Partisi böyle bir vergiyi önermemişti. Bu iddia tamamen bir yalandı. Kampanya hızla sosyal medyada yayıldı, ancak birçok bağımsız medya kuruluşu ve uzman bunun sahte olduğunu ortaya çıkardı. Kampanya seçmenlerin güvenini sarstı ve büyük tartışmalara yol açtı.

Hindistan’da Kongre Partisi lideri Rahul Gandhi, 2014 ve 2019 seçimlerinde Narendra Modi’ye karşı kampanya yürüttü. Kendisini genç ve dinamik bir lider olarak göstermeye çalıştı. Ancak, BJP yanlıları ona "Pappu" (saf, beceriksiz, şımarık çocuk) lakabını taktılar. Gandhi, kampanyalarında defalarca gaflar yaparak bu lakabı haklı çıkaracak şekilde davrandı. Örneğin, seçim mitinglerinde konudan saparak mantıksız açıklamalar yaptı ve birçok kez halkın tepkisini çekti. Bu imaj halk arasında yaygınlaştı ve 2019 seçimlerinde Kongre Partisi ağır bir yenilgi aldı.

CHP, tabanına ve millete rağmen dayatmacı, üstenci, hep deneyip başarısız olduğu anlayışın ürünü kampanyalardan vazgeçtiği zaman muhtemeldir ki başarılı olabilme şansı yakalayacaktır. Ama kısa ve orta vadede bu pek mümkün görünmüyor…