Libya’da BM’nin meşru kabul ettiği Trablus yönetimine yönelik saldırılar var.
Peki BM bu süreçte ne yapıyor?

 

BM’nin Libya’da attığı adımlar akıllara kötü şeyler getiriyor. Zira benzer faaliyetler Suriye’de de yapılmıştı, Suriye’de 2011’den bu yana akan kan bir türlü durdurulamadı. BM penceresinden bakınca Libya’nın da aynı senaryoya doğru sürüklenmeye çalışıldığını görüyoruz.

Libya’da meşru bir yönetim var. Türkiye’nin anlaşma yaptığı Sarrac hükümeti.
Bu yönetim Türkiye’nin kafasına göre meşru ilan ettiği bir hükümet değil.
BM’nin bizzat meşru kabul ettiği bir geçiş hükümeti.

 

BM, Libya’da meşru hükümeti ilan ettikten sonra bir de özel temsilci atadı.
Lübnanlı Ghassan Salame.
Bu adam 2017 Ekim ayında iş başı yaptı.
Görevi Libya’daki çatışma ortamını durdurmak, ateşkesi sağlamak için müzakereleri yönetmek ve siyasi krizi sonlandırıp, Libya’yı istikrara kavuşturmak.

O özel temsilci göreve başladığından bu yana da Libya’da Hafter’e bağlı silahlı gruplar hiç durmadı, BM’nin meşru ilan ettiği yönetime ve onların merkezi olan Trablus’a saldırdı hala da saldırmaya devam ediyor.

Ghassan Salame tarafsız bir temsilci değil.
Aslında taraf olması normal.
Ama nerede durduğu da önemli.
BM’nin özel temsilcisi olarak BM’nin meşru ilan ettiği yönetimin tarafında dursa bu kesinlikle olması gerekendir diyebiliriz.
Fakat aksine.
Salame maalesef BM’nin özel temsilcisi olarak BM’nin meşru ilan ettiği yönetimi devirmeye çalışan darbeci Hafter’in tarafında yer alıyor.

Hafter’in arkasında bir çok güç var.
Moskova’da ona ateşkes masasını terk ettiren Berlin’de de bir görünüp ortadan kaybolduktan sonra Trablus’a saldırması emrini veren güç ise Birleşik Arap Emirlikleri.

BAE Berlin’de bir anlamda Hafter’in garantörü olarak ateşkes çağrısı yapmıştı.
Hafter ise Berlin toplantısının ertesi gününden itibaren Trablus’a yönelik saldırılarını arttırdı.
Ateşkes çağrılarına kulak bile asmadı.
Yolcu uçaklarını düşürme tehdidi savurdu.
Bunları yaparken sırtını dayadığı yer BAE’ydi.

Birleşik Arap Emirlikleri bir yandan Hafter’in saldırılarını organize ederken diğer taraftan da BM’yi kullanıyor.
Libya’daki BM özel temsilcisi Lübnanlı Ghassan Salame’nin BAE’nin finanse ettiği bir siyasetçi olduğu ortaya çıktı.

Ghassan Salame Lübnanlı Arap bir Hristiyan.
Lübnan’da bir dönem kültür bakanlığı yapmıştı.
2004’ten bu yana BAE’nin kontrolündeki bir isim.
BAE merkezli vakıflardan defalarca ödüller almış.
Bunları internetteki biyografisinde de anlatıyor.

BAE’ye Kraliyet Diplomat Akademisi adlı bir kuruluşun da yöneticisi aynı zamanda.
Hem BAE’den maaş alıyor hem de BM’nin Libya özel temsilcisi olarak görev yapıyor.
Ve 2017’den bu yana bu birlikteliği sürdürüyor.

Hakkında açılmış bazı soruşturmalar da var.
BAE ile olan parasal ilişkileri bazı STK’lar tarafından mercek altına alınmış.
Ancak bunlar ne kadar etkili olur bilinmiyor.
Libyalılar bu durumdan rahatsız ancak kime şikayet edecekler kestiremiyorlar.
Çünkü adam zaten BM’nin adamı, BM de Sarrac hükümetini meşru olarak tanırken, Sarrac’ı devirmeye çalışan darbeci Hafter’in bir numaralı hamisi BAE’nin maaşa bağladığı bir Lübnanlıyı Libya temsilcisi yapmış.
Aynı BM, son 3 yılda defalarca Hafter’i de muhatap alıyor, burası da ayrı bir sıkıntı.
Hafter Nisan’da Trablus’a saldırı başlattığında BM Genel Sekreteri, Bingazi’ye gidip Hafter’i ikna etmeye çalışmıştı.

BM’nin Libya’daki eli kaosun sürmesinden yana.
Bunu daha önce Suriye’de görmüştük.
BM’nin Suriye’ye atadığı her özel temsilcinin ilan ettiği ateşkes daha büyük katliamlarla ihlal edilmişti.
O temsilcilerden biri İtalyan Steffan de Mistura’ydı.
Mistura 2016’da görev yaptığı Suriye’de Beşer Esed’le ciddi samimiyet kurmuş hatta sık sık Emevi Camindeki Hz. Yahya türbesini ve yanındaki katedrali ziyaret ederken görüntülenmişti.

Esed rejimi 2013’te kimyasal silah kullandıktan sonra BM devreye girmiş, sözde ülkedeki bütün kimyasal silahları toplayıp, imha etmişlerdi.
Ancak BM denetçileri Suriye’den ayrıldıktan hemen sonra rejim yine kimyasal katliamlarını sürdürmüştü.