Türkiye ile ABD’nin Suriye müzakereleri devam ediyor; fakat belirsizlikler de devam ediyor. ABD Suriye meselesinde hiçbir şey vermeden sürekli talep eder konumda olmaya alıştığı için, uluslararası hukuk ve müttefiklik hukuku icabı şimdiye kadar çoktan atması gereken adımları atmakta hala tereddüt ediyor. Obama döneminden bugüne bir terör örgütüne kamuoyunun önünde ağır silah desteği veren ülke konumuna giren ABD’de bir kanat, PKK-merkezli Suriye okumasına ve Türkiye’yle ilişkileri zehirlemeye devam ediyor. Oysa daha önce defalarca da dile getirildiği gibi Washington aklıselim düşünebilse önünde sadece bir seçenek yani Suriye’de Türkiye’yle ilişkileri güçlendirmek olduğunu görecek. Zira PKK’yla ilişkiler hukuken büyük sorun olmanın yanında bariz bir stratejik sığlığa da denk geliyor.

Suriye meselesine maddi mülahazalar ve ABD askerlerini bölgesel meselelere sokmama zaviyesinden bakan Trump gibi isimler şuna kafa yormalı: Söz konusu kuzey doğu Suriye coğrafyası geniş, kompleks ve heterojen bir coğrafya. Heterojenlik Stalinist PKK’nın aleyhine bir durum. Bir tarafta Türkiye diğer tarafta Esed rejimi varken PKK’nın hareket imkanı yok. Bu coğrafyada orta ve uzun vadede az sayıda Amerikan askerinin desteklediği bir PKK hüküm süremez. Eğer ABD’nin bu bölgeleri orta-uzun vadede elinde tutma planı varsa bu oldukça fazla Amerikan yatırımı ve çok sayıda Amerikan askerinin Suriye’ye gönderilmesini gerektirecek. Trump’ın ya da Trump’ın yerine gelebilecek herhangi bir başkanın bunu yapmak istemediği çok açık.

PKK orta ve uzun vadede Suriye’nin zayıf halkası olacak. Coğrafi, demografik, jeopolitik, askeri şartlar bunu gerektiriyor. Bu sebepten PKK’yla stratejik hesaplamalar yapmak yarı yolda bırakır. PKK’nın orta ve uzun vadede Suriye’de farklı formlarla varlık göstereceği bir denklem ABD ile değil sadece Esed-Rusya-İran’la anlaşmasıyla mümkün. PKK varoluşsal krizle yüzleştiğinde ABD’den uzaklaşıp, kendisini daha iyi kamufle edebileceği Esed eksenine yanaşmaya çalışacak. Çünkü her ne kadar şu an faydalansa da PKK’ya göre, ABD PKK’nın PKK’lı kimliğini vurguluyor, görünür yapıyor ve PKK’yı açık hedef haline getiriyor.

En önemlisi ABD Türkiye dinamiğini başını kuma sokarak ortadan kaldıramaz. “Coğrafya kaderdir”, bu coğrafyada Türkiye nüfuzu da kaderdir. ABD zaman geçirerek, dikkat dağıtarak, anlaşır gibi yaparak Türkiye’nin ulusal güvenlik ihtiyaçlarını rafa kaldırmasını beklerse, beklemediği durumlarla karşılaşır. Trump’ın ABD’yi Suriye’de kazanılması mümkün olmayan çatışmalara ve iflas etmesi kaçınılmaz olan ittifaklara çekenlerden başkanlık yetkilerini kullanarak ayrışması lazım.

Akşam