Hamur işlerinin versiyonları ve farkları: Tart, Turta, Tartolet, Pay, Galette ve Kiş
“Tart”, “turta”, “tartolet”, “pay”, “galette” ve “kiş”; farklı şekillerde hazırlanan hamur işlerini tanımlar. Ancak her biri kendine has özelliklere sahiptir. Peki bu hamur çeşitlerinin özellikleri ve farkları nelerdir?
Tart, turta, tartolet, pay, galette ve kiş; tatlı ya da tuzlu, büyük ya da küçük, her bir hamur çeşidi kendine has özellikleriyle mutfaklarda yerini alır. Bu hamur çeşitlerini birbirlerinden ayıran bazı özellikler mevcuttur. Peki bu hamurların özellikleri nelerdir ve birbirlerinden nasıl ayırt edilir?
Tart
Genellikle yuvarlak ve düşük kenarlı, açık bir hamur tatlısıdır. Üst kısmı genellikle meyve, çikolata, kremalı dolgular ya da ganajla süslenir. Fransız mutfağının bir parçası olan tart, daha çok soğuk servis edilir ve tatlı olarak tercih edilir.
Turta
Turtalar, genellikle daha kalın bir hamur tabanı ve genellikle meyve, reçel, fındık veya etli iç harçlarla hazırlanır. Genellikle üzeri kapalı olup, hamurun iç harcın üzerine kapatılmasıyla yapılır. Türk mutfağında “turta” terimi, daha çok tatlı içeren ve kısıtlı olarak etli veya sebzeli iç harçlarla yapılan bir hamur işini tanımlar.
Tartolet
Küçük boyutlu tartlardır. Tek porsiyonluk olup, tartlara benzer şekilde, içinde kremalı ya da meyveli dolgular bulunabilir. Genellikle tatlı versiyonları olsa da, tuzlu çeşitleri de mevcuttur.
Pay
“Pay” kelimesi, genellikle büyük boyutlu ve yuvarlak bir hamur işini tanımlar. Hem tatlı hem de tuzlu versiyonları olabilir. İç harcı çoğunlukla sebze, et veya peynirle hazırlanır. Özellikle kalın ve yumuşak bir tabana sahiptir.
Galette
Fransız mutfağından gelen, serbest biçimde şekillendirilen ve genellikle dışı gevrek, içi yumuşak tatlı veya tuzlu hamur işidir. Galette, diğer hamur işlerinden farklı olarak, belirli bir kalıp kullanılarak pişirilmez. İç harcı, hamurun kenarlarına katlanarak pişirilir, böylece doğal bir görünüm elde edilir. Tatlı galetteler, genellikle meyve içerir, tuzlu galetteler ise peynir ve sebzelerle hazırlanır.
Kiş
Özellikle tuzlu bir Fransız hamur işidir. Kişin iç harcı, genellikle yumurta, süt veya krema bazlı olup, içine sebzeler, et veya peynir eklenir. Kiş, genellikle açık bir hamur tabanı üzerinde pişirilir ve soğuk veya ılık olarak servis edilir. Çeşitli iç malzemelerle hazırlanabilir ve özellikle akşam yemeklerinde tercih edilir.
• Tartolet, tartın küçük porsiyonlu versiyonudur.
• Galette diğerleri gibi kalıp kullanılarak değil, serbest biçimde şekillendirilmiş bir tatlı ya da tuzlu hamur işidir.
• Pay, hem tatlı hem de tuzlu yapılabilen, genellikle daha büyük boyutlu bir hamur işidir.